Χιονάνθρωπος

άσπρος;
μπα.
ασπρουλιάρης.
μια δερματίτιδα.
και θα περάσω από το να θεωρούν αυτή τη δερματίτιδα
αρρώστια
και μετά
διαφορετική υγεία
και μετά
υπερ-υγεία.
τίποτε.
χιονάνθρωπος.

Ιστοίστοίτοίοίί

(Μ)πλέκοντας-ξε(μ)πλέκοντας ιστούς πέρασε μια εβδομάδα αναποφασιστικότητας και πολλών αποφάσεων, που δεν εφαρμόσθηκαν, διότι ακριβώς στο όλο θέμα υπήρχη κι η αναποφασιστικότητα!

Αποκόμισα:

1) Τη σύγχυση μεταξύ ψευδού και ψεύδους (ω, ναι, ίσως φαίνεται αστείο, αλλά ΑΞΙΖΕΙ να σου τύχει να το συνειδητοποιήσεις!!!)

2) Οι άνθρωποι απομακρύνονται σα γαλαξίες σε ένα συνεχώς διαστελλόμενο σύμπαν (και βλέπεις φιγούρες με χρονοκαθυστέρηση!!!)
3) Οι ερμηνείες σε ένα έργο (θεατρικό κατά κύριο λόγο) δεν εξαρτώνται ούτε από τις πρόβες μόνο, αλλά και από τη ζωή μας γενικότερα (τι έχουμε ενστερνιστεί κυρίως για τον ίδιο μας τον εαυτό -για το συγκεκριμένο πράγμα που κάνουμε- από τους άλλους), έτσι, που μαζί με τις πρόβες του εικονικού θεάτρου (φερ' ειπείν) πρέπει να μυηθείς και σε πρόβες ενός προσωπικού θέατρου.
Εν ολίγοις, δε γίνεται να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου οι άλλοι και να κάνεις μετά κάτι σα να μπαίνεις σε θάλαμο που επικρατεί το απόλυτο κενό! Σαφώς και πολλοί το θεωρούν δεδομένο, αλλά σαφώς και μια εμπειρική "Αποκάλυψη" χωρίς σάλπιγγες (+ τυμπανοκρουσίες) σίγουρα αποκτά διαστάσεις θρησκείας και δέους για καθημερινή χρήση!

4) Μην πιστεύεις στο δάκρυ και μην αρκεστείς στο χαμόγελο!

Υ.Γ.: Τώρα μέχρι να το ξαναδιαβάσω, θα το έχω μετανιώσει, που το έγραψα, μια και διανύουμε περίοδο αναποφασιστικότητας μεγάλης!

Εμπιστοσύνη

Γιατί να εμπιστευτείς σε κάποιον τα σώψυχά σου, τα κείμενά σου, τις σκέψεις σου, που μπορεί να τις καπηλευτεί, να τις εκμαγήσει (μ' αρέσει ο νεολογισμός); Όχι λόγω της πιθανής φήμης, που ίσως πάρει -αν αξίζει και αν αξίζει, ίσως κάτι πάει στραβά-, αλλά επειδή είναι δικό σου, είναι κάτι σαν παιδί σου...!
Ακριβώς εκεί, όταν με ρώτησαν, απάντησα πως είναι παιδί μου, ίσως καν να μη το γεννάω, αλλά απλώς το γαλουχώ με ιδέες μου και συνήθειές μου και, όταν το εκθέτω είναι ελεύθερο να διαλέξει τη ζωή του ή να επιλεχθεί από κάποια άλλη ζωή! Τα λόγια μου σήμερα ή αύριο, οι πράξεις μου το πολύ στο επόμενο δευτερόλεπτο θα έχουν χαθεί, πόσω μάλλον καθώς πιστεύω στον θεμέλιο βιολογικό κανόνα της γέννησης και του θανάτου! Πνευματικά δικαιώματα; Πολύ λυτρωτικό να θυμούνται πλάι στα λόγια σου ή στα έργα σου (θεατρικά ή κινηματογραφικά ή μουσικά ή εικαστικά) κι εσένα, αλλά υπάρχει κι αυτό το ασυμβίβαστο μεταξύ πράξης και λέξης: η πράξη εκτιμάται απ' όσους την έζησαν, η λέξη απ' όσους την άκουσαν (ή την εικόνα απ' όσους την είδαν). Κι εγώ θέλω τα παιδιά μου να ζήσουν απλώς λίγο παραπάνω από μένα, ειδάλλως τι παιδιά γέννησα; Ημίθεα; Με ποια θεά ζευγάρωσα στα εφηβικά μου χρόνια;

Τι σας νοιάζει όλο αυτό;
Τι με νοιάζει εμένα;

Τελευταία στιγμή

Εκείνη τη στιγμή μού ερχόταν μήνυμα στο κινητό "Μισώ τη τελευταία στιγμή".
Τότε που έσβηνα από το ιστολόγιό μου κείμενα που έγραψα το 2009.
Παράλληλα με σκέψεις κατά πόσο αξίζει να γράφω, αξίζει να μιλάω, εφόσον δεν έχω βρει ακόμη δική μου φωνή, δικούς μου τρόπους έκφρασης.
"Αμήν" λέγοντας, την ώρα, που έκλεινα το κινητό μου και μου μιλούσε ο φίλος μου ο Χρήστος στο facebook και έψαχνα πώς να αλλάξω το περιβάλλον του blog μου.
Ας είναι! Τελευταία στιγμή μαθαίνεται η αλήθεια.

Τρεις σωματοφύλακες ετών 21.

- Τι κάνεις;
- Καλά, Μαρία μου, εσύ!
- Καλά (με την άρθρωση, που κανείς δε μπορεί να μεταδώσει και βλέπεις πως όλοι είμαστε ίδιοι κάπως έτσι)! Μάλωσα με τον Γιώργο!
- Γιατί;
- Γιατί με έλεγε "αγάπη μου" και "μωρό μου" (με την άρθρωση, που κανείς δε μπορεί να μεταδώσει και βλέπεις πως όλοι είμαστε ίδιοι κάπως έτσι)!
- Δε σ' άρεσε;
- Όχι!
(σκοτάδι // σκηνική παρέμβαση για να υποδειχτεί η αλλαγή του χρόνου κατά μισή ώρα // οι δύο μας πάλι)
- Τι κάνεις;
- Καλά δε σου είπα βρε;
- (γελάει)
- Καλά είμαι! Εσύ;
- Καλά! Μάλωσα με τον Γιώργο και σκέφτομαι!
- Τι σκέφτεσαι;
- Σκέφτομαι (και κάπως έτσι, ηλίθιος για την ερώτηση, γιατί είναι η πιο συγκλονιστική απάντηση. ειλικρινής. διαυγής. ακέρια. γαμάτη! πώς το λένε;)
(σκοτάδι)
- Τι κάνεις;
- Πάλι με ρωτάς;

Υ.Γ.: Με ρώτησε 6 φορές. Αντικατέστησε όλους τους φίλους μου που δε με είχαν ρωτήσει, γιατί με είχαν δει ξανά πριν λίγες ώρες, πριν ξανασυναντηθούμε. Με τη Μαρία ποτέ δεν χωρίσαμε στη διάρκεια των 4 ωρών που με ρώτησε.

Αφορισμός αμφότερος

Ο κάθε ένας μας έχει από μία άποψη, μία κωλοτρυπίδα και από μισό blog (προς το παρόν).

26η Οκτωβρίου

- Τι έκανες εκεί;
- (σιωπή)
- Σε ρώτησα κάτι! (με ένταση) Τι έκανες εκεί; Ε;!
- (παρατεταμένη σιωπή)
- Δε μιλάς;
- Μα, μαμά...
- ΤΙ; Τολμάς και πας να αντιμιλήσεις; Τι πράματα είναι αυτά;
- Έλα, ρε μαμά...
- Τι "έλα, ρε μαμά;", ε; Έτσι σε μεγαλώσαμε; Τι πράματα είναι αυτά, σε ξαναρωτώ;
- (σιωπή)
- Μάλιστα. Ούτε συγγνώμη! Ευτυχώς κιόλας που δε ζητωκραυγάζεις για το "κατόρθωμά σου"!
- Μαμάαα (κλαψουρίζοντας στην κατάληξη)!
- Σιωπή! Αύριο δε θα πας πουθενά.
- Μα! Αύριο είναι γιορτή
- (τον διακόπτει) Δεν είναι τίποτε. Μη μου πεις, ότι θα γιορτάσεις μετά από αυτό που έκανες.
- Μα, μαμά!
- Σιωπή είπα, δε θα το επαναλάβω. Δεν είμαι η μάνα σου από δω και πέρα. Έπρεπε να ντρέπεσαι.
- Μα, τι φταίω εγώ;
- Φταις. Στο δωμάτιό σου να διαβάσεις.
- Τι να διαβάσω, αφού έχουμε τετραήμερο.
- Να διαβάσεις, γιατί έχετε το τετραήμερο.
- Μα θα βγουν να παίξουν οι φίλοι μου.
- Να παίξετε πάλι νερατζοπόλεμο;
- Μα...
- Μαμάκια! Τρέχα στο δωμάτιό σου και μη βγεις από κει μέχρι να σου πω εγώ.

Υ.Γ.: Το παιδί πήγε στο δωμάτιό του και περίμενε. Η αλήθεια είναι, ότι δεν ξέρω την επονείδιστη πράξη του, ούτε ξέρω τι έγινε αφότου έφυγα από τον απορροφητήρα της κουζίνας τη στιγμή που η μάνα ενώ έκλεινε ραντεβού για κούρεμα, λιποθύμησε...

πέμπτηείκοσιοκτωβρίουδύοχιλιάδεςέντεκα

Αν κάτι μ' έκανε να δακρύσω, ήταν ο θαν...
α, το δακρυγόνο.
Γι' αυτό η μάσκα μου αυτή είναι το παν:
Θάνατος κι οξυγόνο...

Κι αν έστω για μια στιγμή...

Κι αν έστω για μια στιγμή πίστεψε στους ήρωες, είναι που από μικρή τ' άκουγε συνέχεια.
Κι αν έστω για μια στιγμή πίστεψε στην αγάπη, είναι που από μικρή της έλεγαν γι' αυτήν.
Κι αν έστω για μια στιγμή πίστεψε στον θεό, είναι που από μικρή της τον δοξολογούσαν.
Μεγάλη τώρα δεν τ' αρνιέται.
Πίστεψε για μια στιγμή έστω, ότι υπάρχουν κι άλλα πράγματα, που δεν της έλεγαν, γιατί δεν τα 'χαν φανταστεί καν να υπάρχουν. Κι ένιωθε το χρέος να τα πει σε μικρά παιδιά, σαν και σ' εκείνη κάποτε. Είναι που από μικρή άκουγε για το καθήκον της Διδασκαλίας, είναι που τώρα μεγάλη κρυφάκουσε το καθήκον της Ποίησης.
Κι αν έστω για μια στιγμή δεν πίστεψε στους ήρωες, είναι που μεγάλωσε τώρα πια και δεν της τους έλεγαν.
Κι αν έστω για μια στιγμή δεν πίστεψε στην αγάπη, είναι που μεγάλωσε κι όλο τη διέψευδαν.
Κι αν έστω για μια στιγμή δεν πίστεψε στον θεό, είναι που μεγάλωσε και συχνά τον βλασφημούν για τα δεινά, οι ίδιοι.
Μεγάλη τώρα δεν τ' αρνιέται. Το "ίδιο" είναι μια ταυτότητα σε δύο χρόνους: που τη μια άλλοι και τώρα άλλοι - μα πάντα ίδιοι...
Πίστεψε για μια στιγμή, ότι υπάρχουν κι άλλα πράγματα, που δεν της έλεγαν, γιατί δεν τα 'χαν φανταστεί καν να υπάρχουν. Κι ένιωθε το χρέος να τα ποιήσει και να τα διδάξει. Κι αν έστω για μια στιγμή αμφέβαλε, είναι που οι ίδιοι της τα κορόιδεψαν, της τα έβρισαν, της τα κατέρριψαν.
Η ίδια...

Υ.Γ.: Το χρονικό υποθετικό ελάχιστο για τη μέση λύση "ο ανάμεσα σε δύο διαφορετικά πράγματα είναι πάντοτε -σχεδόν- ο ίδιος"

ΚeL1

*Διά ιδίαν κατανάλωσιν.!-
**Μάθημα από έναν άσχετο σε φίλη του μικρή ζωγράφο, για τον άνθρωπο και τον κόσμο Του...
***Αν αναμίξεις όλα τα χρώματα, όλες τις διαθέσεις μας και τις συμπεριφορές μας, νευτώνεια δημιουργείται το λευκό χρώμα, η λευκή διάθεση, η λευκή συμπεριφορά, ο λευκός τοίχος.
Έτσι, που αυτή η φυλακή, δεν είναι διαφανής, ούτε κάτι άλλο, γιατί δεν είναι φυλακή.
Είναι ένα κελί ολόλευκο, σαν τα κελιά των "τρελών" ή αυτών που θέλουν να κάνουν "τρελούς"...
Σε ένα τέτοιο δωμάτιο μπορείς να χάσεις σε λίγες ώρες την αίσθηση του χρόνου, του χώρου, του κόσμου, του εαυτού σου.
Χωρίς πόρτες. Παρά μόνο, αν αποδομήσεις τα χρώματα... Και τον εαυτό σου...

ΚΟΚΚΙΝΟ
Χρώμα της δράσης, θερμό (καυτό) που πυρπολεί και αναζωογονεί. Συνδέεται με την ενεργητικότητα, τη ζωτικότητα, τη σεξουαλικότητα, το ενδιαφέρον για την ζωή, την ευτυχία, τον αυθορμητισμό, την διέγερση, τον κίνδυνο, την επιθετικότητα, την φιλοδοξία, την επαναστατικότητα αλλά ... και την αγάπη. Προκαλεί ζωηρότητα και θεωρείται χρώμα της φωτιάς, του πολέμου, του αίματος και της θυσίας. Φέρνει έξαψη, σαρκικό πόθο, έρωτα και διεγείρει τις αισθήσεις. Ακόμα, είναι χρώμα του πειρασμού, της αμαρτίας, της ντροπής αλλά και της πρόσκλησης για την απόκτηση γνώσης. Χαρίζει δύναμη, διεγείρει, αλλά και εκνευρίζει. Αυξάνει την θέληση για ζωή ενώ προκαλεί ζεστασιά, χαρά και διευκολύνει την έκφραση των αισθημάτων. Όσοι το προτιμούν θέλουν να ξεχωρίζουν αλλά κουράζει όταν χρησιμοποιείται συχνά. Ακόμα, δηλώνει επικοινωνία, εμψύχωση, κίνηση, εξωστρέφεια και εκτόνωση. Στην αρνητική του όψη διεγείρει τον φόβο, προκαλεί ανεξέλεγκτα συναισθήματα, κυκλοθυμία εγωκεντρισμό, λαγνεία αλλά ...και οργή. Ωστόσο, είναι το χρώμα -φάρμακο για χαμηλή ζωτικότητα και κακή κυκλοφορία του αίματος. Ενοχλεί τα άτομα με νευρώσεις και ψυχικές διαταραχές.Επίσης, κόκκινο χρώμα χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες στους ναούς τους μαζί με το μπλε και το χρυσό.

ΠΟΡΦΥΡΟ
Χρώμα πνευματικό, ιερατικό αλλά και βασιλικό - αυτοκρατορικό. Εμπνέει σεβασμό, εξουσία αλλά κρύβει κάποιο μυστήριο. Δηλώνει την υπερηφάνεια, την αλήθεια, τη δικαιοσύνη, ενώ φανερώνει τις καλλιτεχνικές τάσεις. Η πορφύρα ήταν από παλιά τελετουργικό ένδυμα βασιλέων, ιερέων και ανώτατων αρχόντων. Ακόμα, δηλώνει επισημότητα και εγκράτεια. Γενικά, είναι το χρώμα της τελετουργίας για τις θεότητες του κάτω κόσμου.

ΜΑΤΖΕΝΤΑ
Χρώμα που εμπνέει αυτοσεβασμό και εξουσία ενώ βοηθάει στην συγκέντρωση καθώς θεωρείται καθησυχαστικό. Ακόμα, βοηθά στο να ... σβηστούν μνήμες του παρελθόντος και να προχωρήσουμε μπροστά.

ΦΟΥΞΙΑ
Χρώμα που εκφράζει τη τόλμη, την φιλοδοξία, την αυτογνωσία, τα ελεγχόμενα πάθη και συναισθήματα. Γενικά, όσοι αποφεύγουν το φούξια χρώμα χαρακτηρίζονται από αδιαλλαξία, δεν συμβιβάζονται εύκολα ενώ αρνούνται να εκφράσουν τα συναισθήματα τους.

ΡΟΖ
Χρώμα που χαρακτηρίζεται από θηλυκότητα, τρυφερότητα, παιδικότητα και αθωότητα. Γενικά, όσοι το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από δυσκολία να αποδεχτούν την θηλυκή τους πλευρά και να εκφράσουν συναισθήματα τρυφερότητας και αγάπης.

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ
Χρώμα ενδιάμεσο (που αποτελεί την ένωση του κόκκινου και του κίτρινου χρώματος) που εμπνέει, ισορροπεί και απελευθερώνει. Θεωρείται θερμό (ζεστό), και εκφράζει μετάλλαξη. Είναι το χρώμα των ιδεών και της φαντασίας. Συμβολίζει την πολυτέλεια, την λαμπρότητα και την ευτυχία. Διεγείρει την δημιουργικότητα και φανερώνει φιλοδοξία και ενεργητικότητα ενώ όσοι το προτιμούν χαρακτηρίζονται από ροπή στις διασκεδάσεις, τάση στην άνεση, την αφθονία, την απόλαυση, την θέρμη, την κοινωνικότητα, το δυναμισμό, την υπερηφάνεια και την ανεξαρτησία. Όσοι, το αποφεύγουν πάλι, είναι πιθανό να έχουν καταπιεσμένα σεξουαλικά συναισθήματα. Γενικά, μετριάζει το πάθος μετατρέποντάς το σε τρυφερότητα και γλυκύτητα. Χαρίζει ζεστασιά και δημιουργεί ευχάριστη διάθεση ενώ εκφράζει ωριμότητα συναισθημάτων και θαλπωρή. Διώχνει την θλίψη (καλό αντικαταθλιπτικό), χαλαρώνει και ανακουφίζει. Χρώμα που δημιουργεί διάθεση για νέες εμπειρίες. Επίσης, αυξάνει τις πωλήσεις σε χώρους καταστημάτων και εμπνέει εμπιστοσύνη. Είναι χρώμα θρέψης, γι΄ αυτό και πολλά φρούτα έχουν πορτοκαλί χρώμα. Ακόμα, έχει αποδειχθεί ότι το πορτοκαλί χρώμα επιταχύνει στην ανάπτυξη του φυτικού βασιλείου.

ΚΙΤΡΙΝΟ
Χρώμα ηλιακό, φωτεινό, ζεστό (όχι, θερμό με την έννοια του κόκκινου χρώματος) που δείχνει σοφία, κατανόηση, νιότη, ζωντάνια, ενεργητικότητα, ευτυχία, περιέργεια, ευελιξία, πρόοδο, ροπή στην διασκέδαση, επικοινωνία, έντονη διαισθητική αντίληψη, διανόηση, καθαρότητα συναισθημάτων και πλήρης απελευθέρωση από πάθη. Επίσης, χρώμα που τυφλώνει, εντυπωσιάζει, αποκαλύπτει αλλά ...και εμπνέει. Εκφράζει τη νεότητα, την χαρά και καθαρίζει το νου που εξαγνίζει τις σκέψεις. Είναι αντικαταθλιπτικό και ιδανικό για χώρους εργασίας, ενώ στις απαλές αποχρώσεις του ξεκουράζει. Συνδέεται όμως πολλές φορές με την απάτη, τη δειλία και την ζήλια. Στην χρυσαφένια του απόχρωση (χρυσοκίτρινο) αντιπροσωπεύει την πνευματική τελείωση και την ηρεμία. Ακόμα, χρησιμοποιείται πολύ στην θρησκευτική ζωγραφική, στο φωτοστέφανο των αγίων, ενώ το άτονο κίτρινο έχει χρησιμοποιηθεί ως χρώμα προδοσίας στην απεικόνιση του Ιούδα. Το σκοτεινό (σκούρο η «λασπωμένο») κίτρινο συμβολίζει το δόλο, την προδοσία, την φιλοδοξία, τη μυστικοπάθεια, την απιστία και την φιλαργυρία. Γενικότερα, όσοι αποφεύγουν το κίτρινο χρώμα, έχουν την τάση να απογοητεύονται εύκολα ενώ προσπαθούν να «εξηγήσουν» τα ανεξήγητα συναισθήματα τους με την λογική.

ΠΡΑΣΙΝΟ
Χρώμα ουδέτερο (που αποτελεί την ένωση του κίτρινου και του μπλε χρώματος) όπου εκφράζει την ενέργεια, την εκδήλωση, την ζωή, τον θάνατο, την νιότη, την ελπίδα, την χαρά, την αρμονία, την τάση για ανάπαυση, την άνεση, την θαλπωρή, την γαλουχία, την βλάστηση, την ανάπτυξη, την γονιμότητα, την ωριμότητα, τη συγκομιδή του καρπού και τη νέα ζωή. Συμβολικά είναι διφορούμενο χρώμα. Γενικότερα συμβολίζει, την φύση (σε όλη της την έκταση και το μεγαλείο), την 'Ανοιξη, την ανάπτυξη, τον πολλαπλασιασμό, την αναπαραγωγή, την ευημερία, την ειρήνη, την συναδελφικότητα, την συμφιλίωση και την συνεργασία. Δημιουργεί τη διάθεση να συμβουλεύουμε τους άλλους για θέματα ηθικής ενώ ενθαρρύνει την διάθεση για απόκτηση χρήματος και αγάπης. Ακόμα...είναι χρώμα κατευναστικό, επουλωτικό, με θεραπευτική δύναμη ενώ χρησιμεύει και ως βάλσαμο για άτομα που είναι κουρασμένα σωματικά η διανοητικά. Αρνητικά αντιπροσωπεύει τον εγωισμό, τη ζήλια, την οκνηρία και την ανοησία. Ωστόσο, αποτελεί μυστικιστικό χρώμα και εκφράζει την ένωση του ουρανού και της γης. Γενικά, όσοι το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από προτίμηση στην ανεξαρτησία παρά στην αφοσίωση και την οικογενειακή ζωή ενώ είναι άτομα που «δεν μπορούν» να δοθούν και να αφιερωθούν ολοκληρωτικά σε έναν άλλο άνθρωπο.

ΠΡΑΣΙΝΟ ΑΝΟΙΧΤΟ
Χρώμα της φύσης και της ειρήνης. Εκφράζει την κοινωνική διάθεση, την ειλικρίνεια, την αγάπη για την οικογένεια και την ευαισθησία σε θέματα ηθικής. Γενικά, απαλύνει τα προβλήματα και ξεκουράζει. Στην αρνητική του έκφραση υποδηλώνει δισταγμό και αναποφασιστικότητα.

"Έχει γενέθλια..."

- Τα θυμήθηκες; (της είπε)
- Τα πόσα κλείνεις; (κάπως έπρεπε να νικήσει την αμηχανίας τής νίκης της κατά της λησμονιάς)
- Πότε θα σε δω; (σαν να μην άκουσε)
- (εκείνη παράκουσε, νόμισε πως εννοούσε, πότε θα 'σαι δω) Δεν ξέρω, τώρα ξεκινάνε κι οι σχολές!
- Τότε... Ούτε γω θα σου πω τα πόσα κλείνω!
- Κλείνω (συνειρμικά της ήρθε να κλείσει το τηλέφωνο)
- Μη!
- (πόσο ήθελε να τ' ακούσει λίγους μήνες νωρίτερα αυτό) Κλείνεις τα 18!
- Πιστεύεις στα θαύματα; Εγώ ναι! Γι' αυτό ευχήθηκ...
- (τον διακόπτει) Να το καλό, να σου λένε αργά τις ευχές: μπορείς να τους εκμυστηρευτείς την ευχή σου! Αλλά γω δεν πιστεύω στα θαύματα (ήθελε να του πει κάτι μεταξύ "πιστεύω σ' εσένα" ή "πίστευα σ' εσένα, αλλά τώρα δεν.") Καληνύχτα! (και το έκλεισε χωρίς να περιμένει απάντηση... όπως πάντα)

Μετά δεν ξέρω ούτε κι εγώ τι έκανε. Έκλεισε τα μάτια της κι εγώ δεν μπορώ να δω ανθρώπους με κλειστά μάτια. Έκλαψε; Κοιμήθηκε; Σκεφτόταν; Ποιος ξέρει τι σχέδια έπαιρνε το μαύρο των βλεφάρων της στον αμφιβληστροειδή.

μονολογώντας με τ...

- Είναι αλήθεια, λοιπόν, όλο αυτό;
- (σώπαινε)
- Ωραία, λοιπόν!
- (σώπαινε)
- Και μάλλον, πρέπει να σου επιστρέψω αυτά, ε;
- (έγνεψε αόριστα, χωρίς καν να γυρίσει να δει τα αυτά)
- Πες κάτι!
- (σώπαινε)
- Μπορώ να σε κάνω να μιλήσεις;
- Τι θες να σου πω;
- Μου αρκεί, που σ' έκανα τουλάχιστον να μιλήσεις!
- (δεν την κοίταζε)
- Αντίο, λοιπόν!
- (σώπαινε)
- (απομακρύνθηκε απαρατώντας αρχικά τα αυτά μπροστά στα πόδια)

Ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα

Ὅταν κάποτε φύγω ἀπὸ τοῦτο τὸ φῶς
θὰ ἑλιχθῶ πρὸς τὰ πάνω ὅπως ἕνα
ρυακάκι ποὺ μουρμουρίζει.

Κι ἂν τυχὸν κάπου ἀνάμεσα
στοὺς γαλάζιους διαδρόμους
συναντήσω ἀγγέλους, θὰ τοὺς
μιλήσω ἑλληνικά, ἐπειδὴ
δὲν ξέρουνε γλῶσσες.

Μιλᾶνε
μεταξύ τους μὲ μουσική.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Υ.Γ.: Η γλώσσα μήτηρ πάσης μαθήσεως και παθήσεως.

Η συγχώρεση

Πλησίασε κοντά.
Έπιασε τα χέρια τ' ακίνητα, σαν αεικίνητοι καταρράκτες με τ' αφροδάκτυλα λευκά και κρύα και σκληρά.
Ήταν να πέσει μέσα σ' αυτή την ακινησία, ήταν να πιει νερό.
Ήπιε νερό φιλώντας τα χέρια ως τη τελευταία σταγόνα: από αυτό το ανεξάντλητο της παλάμης -μια και συνέχισε να υπάρχει- καταλαβαίνεις ότι υπάρχει μια πηγή κάπου ψηλά. Ήπιε νερό ως τη τελευταία σταγόνα: από αυτό το ανεξάντλητο της παλάμης, μπορούσες να υποθέσεις κι ένα ανεξάντλητο συγχώρεσης...
Βαθιάς κι απύθμενης συγχώρεσης, για να βασανίζεται ο άλλος να βρει έναν βυθό, μα όχι. Έτσι. Να βασανίζεται.
Ήταν να πέσει σ' αυτή την ακινησία...

Η σιωπή των αμνών

.......................................................................................




.......................................................................................




.......................................................................................









Υ.Γ.: ευφυολόγημα. γελάστε. παρακαλώ.

break up // make up // cheer up (?!)

- Τα ρέστα σας!
- Ευχαριστώ! (πάει να φύγει χωρίς να τα πάρει)
- Συγγνώμη, κύριε! Να σας κάνω μια ερώτηση, αν μου επιτρέπεται;
- (γυρίζει απλώς και χαμογελά πρόθυμα)
- Αν συνεχίσετε να ψωνίζετε σε αυτό το κέντρο, πάρτε τα ψιλά ρέστα σας, γιατί θα τα χρειαστούν οι άλλοι, που θα πάτε...
- (κάνει κίνηση πίσω να τα πάρει, τα παίρνει)
- Ευχαριστώ!

Υ.Γ. 1: Ασημοκαπνισμένη σελήνη (Σαπφώ από Ελύτη)
Υ.Γ. 2: Cayetano - Fairy Tales

Το παιδί και το κορίτσι του

"Χτύπα πολύ πολύ δυνατά τα χέρια σου, πολλές πολλές φορές, μόλις σου πω..."

Το παιδί και το κορίτσι του - Μάνος Χατζιδάκις

- Αν κάτι μ' αρέσει πάνω σου είναι που επαναλαμβάνεσαι πολλές φορές σε ιστορίες και εγκυκλοπαιδικές γνώσεις που μου λες και ξαναλές!
- Δηλαδή, βαριέσαι;
- Είπα εγώ αυτό;
- Καλά τότε, να σου πω κάτι; Ποτέ δεν επαναλαμβάνομαι.
- Το ξέρω. Ποτέ δεν επαναλαμβάνεσαι.
- Δεν είναι μαγικό; Οι άνθρωποι που συμμετείχαν και συμμετέχουν, οι λέξεις, οι επιθυμίες, τα συναισθήματα, οι μνήμες, όλα έχουν συνισταμένη στο ίδιο και το αυτό, αλλά διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ τους συχνά.
- Ποτέ δεν επαναλαμβάνονται...
- Έτσι (χαμογελά)! Πιστεύεις στον θεό;
- Ναι!
- Αν σου πω πως δεν πιστεύω;
- Δε σ' αγαπώ γι' αυτό εγώ.
- Ποτέ δεν το ξανάπες αυτό!
- Ποτέ δε με ξαναρώτησες!
- Αν μ' αγαπάς;
- Αν πιστεύω στο θεό...
- Το ίδιο κάνει...!

Η γκόμενα

Αν κάποιος άνθρωπος στη ζωή μου μού μαθαίνει κάποια σπουδαία πράγματα, σίγουρα αυτός είναι η μικρή μου ανιψιά, τεσσάρων χρονών, η οποία μπορεί να σε αφοπλίσει επιεικώς με τη σοφία της κουβέντας της. Πώς μπορεί ένα μικρό κοριτσάκι, που καλά καλά δε μπορεί να "σκεφτεί λογικά κι αφηρημένα" να λέει μεγάλα πράγματα; Σίγουρα μόνο με την αυθόρμητη αθωότητα. Γιατί μια αθωότητα εξαρτάται κι απ' το πόσο αυθόρμητη είναι.
Σήμερα, λοιπόν, όπως τρώγαμε το μεσημέρι, η εν λόγω δεσποινίδα εν ονόματι Αλεξάνδρα, άκουσε απ' τη τηλεόραση τη λέξη "γκόμενα":
- Δεν ξέρω τι σημαίνει "γκόμενα", είπε.
- Γκόμενα, πήγε να της πει η μάνα μου, είναι...
- Γκόμενα είναι η γκιπίπισα κάποιου (εννοώντας "πριγκήπισσα κάποιου)...
Δεν ξέρω, ούτε μ' ενδιαφέρει τι ισχύει στις κορασίδες και τα παλικάρια που αυτοαποκαλούνται ή αποκαλούν κάποιον ως γκόμενα ή γκόμενο, αλλά σίγουρα, ακόμη κι αν δε το θέλουν, πιστεύω πως βαθειά μέσα τους θα ήθελαν πολύ αυτό, το να είναι οι πρίγκηπες ή οι πριγκήπισσες κάποιων...

Σκότωσα μιαν αράχνη

 Η Αράχνη είναι η πρώτη δέσμια του ιστού της.

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια: απεικονίζει σπασμένη οθόνη ATM)

Όταν από μια απλή χρήση υπεραπλουστευμένης και αχρείαστης αυτοπροστασίας μετουσιώνεται σε κρίση μιας ολόκληρης ταυτότητας μόνο και μόνο επειδή έκανες δύο ασύμβατες επιλογές: ονομάζεσαι "Ιστός Αράχνης" και σκοτώνεις την "Αράχνη".
Η αλήθεια είναι ότι μπορείς να παρομοιάσεις όλο αυτό που κάνεις με ένα γεγονός της φύσης (εν προκειμένω τον ιστό), να αφιερώσεις σελίδες σε αυτό και για την επιλογή αυτής της βάφτισης, αλλά είναι αλήθεια, επίσης, ότι μπορείς να ζεις με διλήμματα, με αντιμαχόμενες καταστάσεις και συμπεριφορές: σπάνια διαφεύγει το ένα σκέλος του διλήμματος από το πολύ προσωπικό, σχεδόν ασυνείδητο κόσμο σου - έτσι είναι σαν να μην υπάρχει.
Κι εντελώς συνειρμικά, αν το καλοσκεφτείς, ένα μυστικό είναι ένα γεγονός που υπάρχει, αλλά και δεν υπάρχει, αφού υπάρχει μόνο για σένα. Κι όπως ορίζεται μια ύπαρξη δική σου "Υπάρχω με αυτό το μυστικό", ορίζεται η μη ύπαρξή σου στους άλλους με αυτό το "Υπάρχω με αυτό το μυστικό", μια και δε το ξέρουν. Σαν να μην υπάρχει, δηλαδή ο εαυτός σου, όχι απλώς να είναι άλλος: να είναι ανύπαρκτος και υπαρκτός μαζί.
Μπροστά σε ένα τέτοιο θαύμα της επιλογής, της αλήθειας, της γνώσης, της ύπαρξης, που μπορείς να υπάρχεις και να μην υπάρχεις, ο ιστός της αράχνης τελικά μπορεί να γίνει σωτήριος ή άλλοθι ή μια απλή παράκαμψη πριν το μεγάλο μπαμ ή καθυστέρηση ή βιτρίνα ή απλός συνωμότης ή μια ευθεία πόρτα προς εσένα. Το θέμα είναι, ότι σαν άνθρωπος σιχαίνομαι τις αράχνες, ενώ σαν αράχνη θα μισούσα τις αράχνες. Σαν άνθρωπος μισώ τους ανθρώπους, την ώρα που συχρωτίζομαι μαζί τους.
Κι αν η λέξη μισώ είναι βαρειά, ανοίκεια, βλοσσυρή, καρφωτή, ηλίθια, απόλυτη, απλώς ας ακούσουμε πώς μιλάμε, ας προσέξουμε λίγο τι λέμε, πώς το λέμε. Σε αυτό το πώς το λέμε είναι που ποντάρω και μιλάω από δω.

Υ.Γ. 1: Το αμελητέο δικό μου σκότωμα μιας αράχνης επέσυρε σειρά λόγων, μα το κακό είναι, ότι, σε πολέμους όλα ξεμπλέκουν με μία συγγνώμη. Εφόσον άλλες αράχνες έψαξα μα δε βρήκα μπορούσα ή να αποσιωπήσω το γεγονός - μεταξύ ύπαρξης κι ανυπαρξίας - ή να ζητήσω συγγνώμη από το άμεσα συνδεόμενο πράγμα αυτής της αράχνης, που είναι αυτό το ιστολόγιο. Μα η συγγνώμη δε θέλει σκέψεις, προλόγους, εισαγωγές, αναλύσεις, σκέψεις, λόγια, σκέψεις, σκέψεις. Θέλει μία σκέψη και μετά συγγνώμη.
Υ.Γ. 2: Συνεχίζεται η έλλειψη για όμορφα κείμενα, οπότε συνεχίζεται το πείσμα για όμορφα κείμενα: και τα δυο περνάνε από δω και από ακατάπαυστη και γι' αυτό πολλές φορές ακατάληπτη ύφανση.
Υ.Γ. 3: Η Αράχνη είναι η πρώτη δέσμια του ιστού της. (Το 'πα, το ξανάπα, πρέπει να το ξαναπώ, να τριτώσει το κακό, λαλαλαλαλααααα)...

Κόκκινα φανάρια

Αυτή η πόλη έχει το μυστηριώδη της σκοπό κι όταν είναι άδεια, τα φανάρια της μοιάζουν απόλυτα ρυθμισμένα στην εντέλεια, όπως πρέπει. Κι αυτή η διαπίστωση έρχεται, όταν είσαι από τους λίγους εδώ, που κινείσαι με τροχοφόρο, τη στιγμή που σε έναν μήνα τέτοια ώρα με το καλό θα τα σιχτιρίζεις.
Αυτή η πόλη έχει ένα τέτοιο φανάρι μες στους αστούς της / μες στους ατμούς της...
Έχω (ανα)γνωρίσει έναν Σταμάτη μέσα σε κάθε όνομα, ένα κόκκινο φανάρι, που φαίνεται κι αλλιώς ανά εποχή.
Όχι, δε μου έρχονται μόνο τα πορνεία στο μυαλό, όταν ακούω "κόκκινα φανάρια", άλλωστε, μια στο λόγο τους οι οδηγοί, μια στις πράξεις τους οι μισθωτές κι οι μισθωτοί στην υπηρεσία της σάρκας, συμβάλλουν στο ένα και το αυτό.

Υ.Γ.: Κι ας αναγνωρίζω, ότι μπορώ να γράψω, να μιλήσω και καλύτερα, εγώ ήθελα έτσι να μιλήσω - σαν την καθημερινή μας ομιλία, που διαθλά τόσες και τόσες σκέψεις μας... Μες στους ατμούς μας.

σε ένα κόκκινο φανάρι ένα μοθ / κι ένα μωβ / νυχτικό / για φιλοξενία Ιώβ

Είναι της στόφας του λεξικού

Όταν το εγώ είναι εγώ, είναι αξιοπιστία.
Όταν το εγώ είναι εσύ, είναι άβουλο καθρέφτισμα.
Όταν το εγώ είναι αυτός, είναι αποπροσωποποίηση.
Όταν το εγώ είναι εμείς, είναι αγάπη.
Όταν το εγώ είναι εσείς, είναι υποχώρηση.
Όταν το εγώ είναι αυτοί, είναι κλοπή.

Χιλιάδες συνδυασμοί κι ευφυολογήματα χωρούν με κάθε ένα.
Όπως ακριβώς στα λεξικά.
Οι πραγματικές λέξεις είναι οι μεταξύ μας λέξεις, που κι αν δεν τις ξέρεις, τις καταλαβαίνεις, γιατί ο άνθρωπος έχει κάτι από λεξικό: στην όψη του, στο στόμφο του, στην αύρα του.

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια)

Ήμισυ

Ανυπόστατο Ημερολόγιο
Ανυπόστατη Ημερομηνία
Ανυπόστατη Ώρα

Σήμερα ακολούθησα την κλασική μου στρατηγική. Όταν μου τύχαινε κάτι καλό, το έσπαγα σε δύο μισά ως εξής: ήμισυ το καλό και ήμισυ το καλό. Όταν μου τύχαινε κάτι κακό, έσπαγα σε δύο μισά ως εξής: ήμισυ το κακό και ήμισυ το λοιπό σαν ευκαιρία για εξισορρόπηση του κακού.
Εν ολίγοις, έζησα μια μεγαλύτερη ζωή απ' όσο μου αναλογούσε, αλλά είχα πάντοτε την ίδια κατάρα: ό,τι μάχαιρα έδωσα στο κακό, θα λάβαινα και στο καλό.

Ανυπόστατος Κτήτωρ

Η ταράτσα με το κόκκινο μπαλκόνι

Κάποτε υπήρχε μια πανύψηλη πολυκατοικία δίπλα σε ένα θαμνάκι, το οποίο βρισκόταν σε ένα άδειο οικόπεδο, που ήταν όλο χώμα και δεν έκανε τίποτε άλλο - ούτε συρματόπλεγμα, ούτε άλλα φυτά. Ο θάμνος ήταν στην άκρη του οικοπέδου δίπλα στην πολυκατοικία. Στο παραδιπλανό οικόπεδο πάλι μια μεγάλη πολυκατοικία. Επανάληψη ανοικοδόμησης με λίγα λόγια!
Βασικά, μπορεί να υπήρχε και το θαμνάκι δίπλα στην πανύψηλη πολυκατοικία και μπλα μπλα μπλα.
Απέναντι ήταν ένα δωμάτιο ενός νεαρού παιδιού, που αυτό το παιδί είχε μια φίλη, που την γνώρισε στην παιδική χαρά. Αυτή η φίλη, η Νίκη, είχε ένα κατοικίδιο σκυλάκι, τον Αγαθαρχίδη, ο οποίος ήταν μόλις 3 μηνών: τον είχε αγοράσει, όταν μια μέρα έβρεχε, από ένα Pet Shop κοντά στην πλατεία, που δίπλα της ήταν η παιδική χαρά. Ο ιδιοκτήτης αυτού του Pet Shop ήταν περίπου 50 χρονών, αρκετά έμπειρος σε αυτή τη δουλειά και αμέσως βρήκε το κατάλληλο ζώο που θα μπορούσε να μαγνητίσει την Νίκη και να μπορεί η ίδια μόνη της να το φροντίζει. Το όνομα αυτού, Ιωσήφ.
Αυτός ο Ιωσήφ είχε ένα καναρίνι σπίτι του, που κηλαϊδούσε ασταμάτητα, παρά σταματούσε, όταν έπεφταν τα φτερά του. Η ησυχία, που επικρατούσε, έβρισκε αντίκρυσμα στο ραδιόφωνο τόσο, που το ραδιόφωνο ο Ιωσήφ το έβαζε στο κλουβί. Τάιζε το ραδιόφωνο, το πότιζε, το καθάριζε για τις ακαθαρσίες του. Το καναρίνι απλώς στριφογύριζε.
Αυτό το ραδιόφωνο κάποτε έπαιξε ένα παλιό τραγούδι, το "Non rien de rien" της Edith Piaf και είχε ενθουσιαστεί που το θυμήθηκε ξανακούγοντάς το μετά από τόσα χρόνια. Ήταν το αγαπημένο τραγούδι της γυναίκας του, που είχε πεθάνει κι είχε από κουτάβι στα εφηβικά της χρόνια τη γιαγιά του Αγαθαρχίδη.
Η Νίκη μεγάλωσε. Ο Αγαθαρχίδης πέθανε. Ο Ιωσήφ συνταξιοδοτήθηκε. Το ραδιόφωνο χάλασε. Το καναρίνι έφυγε μια μέρα που το καθάριζε ο Ιωσήφ και άφησε ανοιχτή την πόρτα - μετά από αυτό πήγε στο γιατρό για Alzheimer. Το τραγούδι της Piaf ήταν τ' αγαπημένο της μαμάς του αγοριού της Νίκης στα 25 της. Της το είχε αφιερώσει ο πατέρας του αγοριού της Νίκης, ο Ιωσήφ. Όχι αυτός ο Ιωσήφ, ένας άλλος.
Αυτός ο Ιωσήφ είχε ένα μικρό τετραδιάκι που έγραφε συνέχεια. Μπορεί κάποτε να σταματούσε για μέρες ολόκληρες να γράφει, όπως ξεχνάμε μέρες ολόκληρες να αγαπάμε και το θυμόμαστε ξαφνικά και φουλάρουμε τις μηχανές για να αγαπήσουμε και πάλι τα ίδια κι ίσως τους ίδιους ανθρώπους.
Η πανύψηλη πολυκατοικία έπεσε σε έναν σεισμό. Κατά κάποιον τρόπο, δεν ήταν κανείς μέσα και δεν πέθανε κανείς μέσα. Έπεσε προς το διπλανό οικόπεδο και το θαμνάκι. Πέθανε κάποιος. Και δεν ήταν το θαμνάκι, όχι. Όταν έφυγαν τα μπάζα, είχαν μείνει κοτσάνια. Πόσα προσωπικά αντικείμενα έσπασαν; Πόσες θύμησες έγιναν κομμάτια;
Μέσα στα μπάζα ήταν και μια φωτογραφία. Σε αυτή τη φωτογραφία ήταν μια κοπέλα, η Ισμήνη, στην κηδεία του αδερφού της. Τελικά, το θαμνάκι είχε πεθάνει. Αυτό που βρήκαν, μόλις έμαθα πως ήταν κάτι λίγα φύλλα από ένα πλαστικό φυτό στην κουζίνα της γιαγιάς Μαρίας στον τρίτο όροφο. Από το μπαλκόνι της μπορούσες να δεις

Η επιστολή της καθηγήτριας στους γονείς (και όχι μόνο)

Υ.Γ.: Μην ξεκινήσουν τα σχόλια τα περίεργα. Ο καθείς κι η γνώμη του, καθώς κι η κωλοτρυπίδα του: είναι πολύ πιθανόν να κλάσουν, όσοι πάνε να μιλήσουν κι έχουνε φάει σαβούρα πολύ - όπως κι εγώ. Γι' αυτό δε μιλά, αναμεταδίδω, σα ραδιόφωνο.


Αθήνα 24 Ιουλίου 2011

Ανοικτή επιστολή στους γονείς των φοιτητών

Αγαπητοί γονείς,

Ίσως σας φανεί παράξενο να λάβετε αυτή την επιστολή, καθώς δεν συνηθίζεται η επικοινωνία μεταξύ γονιών και καθηγητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όμως εμείς που διδάσκουμε τα παιδιά σας στο πανεπιστήμιο δεν αγνοούμε πόσο αγωνιάτε για το μέλλον τους και πόσες θυσίες κάνατε και κάνετε για αυτό. Προσωπικά δεν ξεχνώ την αγωνία των δικών μου γονιών πριν καταφέρω να μπω στο πανεπιστήμιο, την οικονομική συνδρομή τους και την ηθική τους στήριξη σε όλη τη διάρκεια των μακροχρόνιων (προπτυχιακών και μεταπτυχιακών) σπουδών μου. Η Ελληνική οικογένεια επενδύει στη μόρφωση των παιδιών της και εμπιστεύεται το ελληνικό πανεπιστήμιο· άρα έχει δικαίωμα να ξέρει τι γίνεται σε αυτό. Γι αυτό λοιπόν αποφάσισα να σας γράψω.

Καταρχήν ας συστηθώ. Μετά τις προπτυχιακές σπουδές μου στο τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πήγα για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές ψυχολογίας στη Γαλλία σε μια περίοδο που δεν ήταν δυνατό να κάνει κάποιος τέτοιες σπουδές στην Ελλάδα. Στη συνέχεια δούλεψα για επτά χρόνια στην Μεγ. Βρετανία ως διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό (λέκτορας και επίκουρος) πριν έρθω στην Ελλάδα στο τέλος του 2003 ως αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα ψυχολογίας του Παντείου και πέρσι κρίθηκα επιτυχώς για την θέση της καθηγήτριας. Από τη στιγμή που γύρισα στην Ελλάδα ζω μια συνεχή προσπάθεια “μεταρρύθμισης” του πανεπιστημίου που το οδηγεί από το κακό στο χειρότερο και έχω αγανακτήσει. Πριν μερικές μέρες κατατέθηκε ένα ακόμα νομοσχέδιο που, αν ψηφιστεί, θα σημάνει το τέλος των πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα. Επιτρέψτε μου στη συνέχεια να σας πω γιατί.

Ας μιλήσουμε λίγο για το Πανεπιστήμιο που πολύ εύκολα απαξιώνεται στο λόγο πολιτικών και δημοσιογράφων. Ποια είναι η λειτουργία του; Το πανεπιστήμιο, σε αντιδιαστολή με το σχολείο, οφείλει να διδάσκει την γνώση που παράγει μέσω της έρευνας ή που παράγεται σε άλλα αντίστοιχα ιδρύματα με βάση τους κανόνες της επιστήμης. Η αποστολή του είναι διττή: μάθηση και έρευνα. Οφείλουμε να δίνουμε στους φοιτητές τα εργαλεία κατανόησης και παραγωγής της γνώσης. Οφείλουμε να τους κάνουμε να σκέφτονται, να κρίνουν τα αποτελέσματα ερευνών και να μπορούν να κάνουν έρευνα και οι ίδιοι. Για αυτό λεγόμαστε και μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό). Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι, με όλα τα προβλήματα, αυτή την κεντρική αποστολή την εκτελεί το Δημόσιο πανεπιστήμιο. Αρκεί να σκεφτείτε παραδείγματα αποφοίτων μας που συνεχίζουν σπουδές στο εξωτερικό και διαπρέπουν. Θα έχετε σίγουρα τέτοια παιδιά δίπλα σας. Είμαστε όλοι χαρούμενοι και περήφανοι που τα καταφέρνουν.

Πολύ συχνά όμως ακούμε ότι το πανεπιστήμιο δίνει πτυχία “χωρίς αντίκρυσμα” και αυτός είναι ένας από τους λόγους που πρέπει να αναμορφωθεί. Ας σκεφτούμε όμως. Για χρόνια το πανεπιστήμιο στελεχώνει την Ελληνική κοινωνία με γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, υπαλλήλους κάθε λογής, δασκάλους, καθηγητές και τόσους άλλους. Έχουμε παράπονα από τις γνώσεις τους; Πολλοί από σας σπουδάσατε και οι ίδιοι. Δεν είστε καλοί επαγγελματίες; Είναι γεγονός ότι όλο και περισσότεροι πτυχιούχοι είναι άνεργοι. Φταίνε όμως για αυτό τα πτυχία; Μας λένε ότι τα πτυχία δεν είναι συνδεδεμένα με τις ανάγκες της αγοράς. Δεν είναι αυτός ο στόχος της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Τα πτυχία πρέπει να συνδέονται με τις επιταγές της επιστήμης και όχι της αγοράς. Δεν είναι το πανεπιστήμιο που παράγει την ανεργία. Άλλωστε σήμερα, που η χώρα μας “έπιασε πάτο” και άγεται και φέρεται από τις αγορές και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια τους, είναι τουλάχιστον ανήθικο να θέλουν η παιδεία να ακολουθήσει τις επιταγές της αγοράς. Αυτό είναι το διακύβευμα: να πουλήσουμε και εκείνο το χώρο που στοχεύει να καλλιεργήσει νέους επιστήμονες, καλούς επαγγελματίες και αξιοπρεπείς και ελεύθερους πολίτες.

Στόχος των “μεταρρυθμίσεων” είναι να μειώσουν τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν πρόσβαση στα πανεπιστήμια, να μεταφέρουν το κόστος των σπουδών στον φοιτητή και την οικογένειά του και να αποδεσμεύσουν το κράτος από τη χρηματοδότηση της ανώτατης εκπαίδευσης και την υποχρέωση να βρίσκει επαγγελματικές λύσεις για τους νέους πτυχιούχους. Η πολιτική αυτή είναι καταστροφική για τα νέα παιδιά αλλά και για τον τόπο συνολικά. Ας δούμε γιατί.
Όταν η υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε τις “μεταρρυθμιστικές” της προθέσεις δήλωσε ότι το “πανεπιστήμιο της μεταπολίτευσης έχει οριστικά τελειώσει”. Για να καταλάβουμε το νόημα αυτής της δήλωσης πρέπει να σκεφτούμε τι έκανε το πανεπιστήμιο της μεταπολίτευσης για την Ελληνική κοινωνία. Δύο πράγματα έρχονται στο νου: εκδημοκράτισε τους θεσμούς στο πανεπιστήμιο και επέτρεψε την πρόσβαση σε αυτό σε μεγαλύτερα στρώματα της Ελληνικής κοινωνίας. Δεν υπάρχουν δίδακτρα ή εξέταστρα, τα εργαλεία (βλ. Βιβλία) δίνονται δωρεάν, το πανεπιστήμιο διοικείται με την συμμετοχή όλων, νέοι προερχόμενοι από λαϊκά στρώματα έχουν τη δυνατότητα μεγαλύτερης πρόσβασης σε αυτό. Είναι γεγονός ότι το πανεπιστήμιο της μεταπολίτευσης βοήθησε στην κινητικότητα της ελληνικής κοινωνίας και πολλοί επωφελήθηκαν από αυτό και βελτίωσαν τις συνθήκες της επαγγελματικής τους ζωής. Αυτά ακριβώς τα στοιχεία θα αλλάξουν με το νέο νομοσχέδιο.

Ένα κεντρικό αίτημα της ελληνικής κοινωνίας είναι να μπορέσουν τα παιδιά της να σπουδάσουν και να έχουν πρόσβαση σε ανώτατα επίπεδα γνώσης. Το γεγονός ότι οι πολλοί έχουν πρόσβαση στη γνώση ενοχλεί. Οι εισαγωγικές εξετάσεις έρχονται να ρυθμίσουν τυπικά την πρόσβαση και να κατηγοριοποιήσουν τους υποψηφίους με βάση την επίδοσή τους σε μια εξέταση σε γνωστικά αντικείμενα και σχολές. Αυτή η κατάταξη των υποψηφίων “αξιολογεί” και τις σχολές όχι όμως με βάσει την επιστημονική τους συμβολή αλλά τη ζήτηση των υποψηφίων· στις πιο περιζήτητες σχολές (βλ αστυνομικές ή παιδαγωγικά τμήματα) αυξάνονται οι βάσεις τα τελευταία χρόνια. Όμως οι κυβερνήσεις ανταποκρινόμενες αφενός στο αίτημα για πρόσβαση στα πανεπιστήμια αλλά και αφετέρου στο αίτημα των τοπικών κοινωνιών για περιφερειακή ανάπτυξη ιδρύουν τμήματα και πανεπιστήμια χωρίς καμιά εκπαιδευτική και ερευνητική στρατηγική και έτσι ο αριθμός των εισακτέων αυξάνεται. Οι πτυχιούχοι ζητούν κατοχύρωση των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων και πρόσβαση στην εργασία. Επειδή η αγορά εργασίας δεν θέλει/μπορεί να τους απορροφήσει τίθενται άλλα κριτήρια και τα πτυχία απαξιώνονται. Για παράδειγμα το πτυχίο φιλολόγου, μαθηματικού ή χημικού δεν κρίνεται επαρκές για να γίνει κανείς καθηγητής σε σχολείο και πρέπει ο πτυχιούχος να “αξιολογηθεί” ξανά μέσα από το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Μας λένε λοιπόν ότι έτσι οι καλύτεροι θα διδάσκουν στα σχολεία. Σίγουρα στα σχολεία διδάσκουν ικανοί άνθρωποι. Αλλά δεν είναι ικανοί αυτοί που δεν έδωσαν στον ΑΣΕΠ και που εσείς τους εμπιστεύεστε τα παιδιά σας στα φροντιστήρια; Ίσως ορισμένοι από σας να απαξιώνετε τον καθηγητή του σχολείου και θεωρείτε καλύτερο το καθηγητή του φροντιστηρίου. Και οι δύο είναι πτυχιούχοι του ίδιου πανεπιστημίου: απλά ο ένας κατάφερε να αποκομίσει μια σταθερή εργασία μετά από ένα διαγωνισμό με κλειστό αριθμό θέσεων, ενώ ο άλλος συνεχίζει μια επισφαλή εργασία συχνά χωρίς ασφάλιση. Οι θέσεις στην αγορά είναι λίγες και άρα η ανοιχτή πρόσβαση σε επαγγελματική κινητικότητα είναι μια απάτη. Η κοινωνία μας αντί να προσπαθήσει να αυξήσει τις θέσεις εργασίας επιθυμεί να μειώσει τον αριθμό εκείνων που μπορούν να τις διεκδικήσουν. Ο νέος νόμος θα κάνει τα πράγματα χειρότερα σε αυτό το επίπεδο.

Με το νέο σχέδιο νόμου παροτρύνεται η πανεπιστημιακή κοινότητα να θεσπίσει σπουδές διαφορετικών κύκλων. Προτείνεται να γίνουν οι προπτυχιακές σπουδές τριετούς διάρκειας και στη συνέχεια να ακολουθεί διετής μεταπτυχιακός κύκλος. Δεν νοείται επιστημονική εκπαίδευση τριετούς διάρκειας και μάλιστα όταν το πρώτο έτος θα είναι εισαγωγικό σε πολλά επιστημονικά πεδία. Άρα μιλάμε για μια απλή κατάρτιση που δεν θα οδηγεί σε επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτά θα δίνονται με την συμπλήρωση του μεταπτυχιακού κύκλου (τετραετείς ή πενταετείς σπουδές). Όμως στα μεταπτυχιακά θα υπάρχει πολύ περιορισμένη πρόσβαση και επιπλέον θα υπάρχουν δίδακτρα. Το άρθρο 16 του συντάγματος που με πολύ αγώνα κατάφερε το πανεκπαιδευτικό κίνημα, και με τη συμπαράσταση της κοινωνίας, να μην αναθεωρηθεί, κατοχυρώνει ότι οι προπτυχιακές σπουδές είναι δωρεάν. Μέχρι μια πιθανή μελλοντική αναθεώρησή του οι προτεινόμενες 3τεις σπουδές θα είναι δωρεάν αλλά δεν θα αξίζουν τίποτα επαγγελματικά και μόνο όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα θα ολοκληρώνουν αυτό που μέχρι σήμερα ονομάζουμε πτυχίο. Έτσι επιτυγχάνεται ο στόχος της μείωσης εκείνων που θα μπορούν να διεκδικήσουν εργασία με βάση επιστημονική μόρφωση.

Η κυβέρνηση για να απαντήσει στην κριτική ότι οι φτωχότεροι δεν θα μπορούν να σπουδάσουν μιλά στο νομοσχέδιο για φοιτητικά δάνεια και υποτροφίες. Δηλαδή ο φοιτητής θα δανείζεται για να σπουδάσει και όταν βρει δουλειά θα αποπληρώνει. Αυτό δεν είναι δωρεάν παιδεία. Αυτό είναι δώρο στις τράπεζες και δια βίου υποδούλωση των νέων εργαζόμενων επιστημόνων. Ο νέος που χρωστά τις σπουδές του θα αναγκαστεί να κάνει οτιδήποτε για να αποπληρώσει (βλ. στις ΗΠΑ που κατατάσσονται έμμισθοι φαντάροι για να πληρώσουν τις σπουδές τους), θα αποδεχτεί χωρίς καμιά διεκδίκηση οποιοδήποτε όρο εργασίας και καταχρεωμένος δεν θα μπορεί να ξεκινήσει την ενήλικη ζωή του, να φτιάξει οικογένεια κλπ. Όσο για τις υποτροφίες τα πανεπιστήμια δεν έχουν τη δυνατότητα από την κρατική επιχορήγηση να βοηθούν τους φοιτητές και άρα θα πρέπει να αναζητήσουν χορηγίες. Όταν όμως ο μεταπτυχιακός φοιτητής ή ο υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Επικοινωνίας θα επιχορηγείται από το τάδε εκδοτικό συγκρότημα δεν υπάρχει κίνδυνος χειραγώγησης της έρευνας; Όταν μια τράπεζα χρηματοδοτεί κάποιον στις οικονομικές επιστήμες δεν εγείρονται υπόνοιες διαπλοκής;

Εδώ βρίσκεται ένα επιπλέον πρόβλημα που φέρνει το νέο νομοσχέδιο: την κατάργηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας. Οι καθηγητές στο πανεπιστήμιο είμαστε, με βάση το άρθρο 16 του συντάγματος, δημόσιοι λειτουργοί και πληρωνόμαστε από το κράτος. Από αυτή μας την ιδιότητα απορρέει η ακαδημαϊκή ελευθερία στη διδασκαλία και την έρευνα. Δεν είμαστε υπάλληλοι μιας εταιρείας, δεν εξαρτώμεθα οικονομικά από κάποιον αλλά με βάση την επιστημονική δεοντολογία και το δημόσιο συμφέρον οφείλουμε να ερευνούμε και να διδάσκουμε. Αυτό θα αλλάξει. Ναι μεν το άρθρο 16 προστατεύει για την ώρα την ιδιότητά μας αλλά οι μισθοί μας και το εύρος τους θα καθορίζονται ανά πανεπιστήμιο μέσα από τον οργανισμό του, με βάση τις “επιδόσεις” μας αλλά και τον πλούτο του πανεπιστημίου που ανήκουμε. Με το πρόσχημα της αυτοτέλειας των πανεπιστημίων, το υπουργείο μεταφέρει την συνταγματική του υποχρέωση για χρηματοδότηση στα πανεπιστήμια. Πολλά ερωτήματα προκύπτουν. Που θα βρουν καταρχήν τα λεφτά τα πανεπιστήμια; Ένα μέρος θα προέρχεται από την κρατική χρηματοδότηση, ένα μέρος από τα δίδακτρα (ποιος θα επιθυμεί να διδάσκει στα προπτυχιακά;), ένα μέρος από χορηγίες (βλ. θέματα διαπλοκής) και ένα μέρος από την “αξιοποίηση” της περιουσίας των πανεπιστημίων. Το νομοσχέδιο συγκροτεί μάλιστα μέσα στα πανεπιστήμια Ανώνυμες Εταιρείες για το σκοπό αυτό! Τα πανεπιστήμια θα λειτουργούν με ιδιωτικά κριτήρια και θα πουλούν υπηρεσίες εκπαίδευσης! Η ακαδημαϊκή ελευθερία θα αποτελεί παρελθόν γιατί για να επιβιώσει ο πανεπιστημιακός θα πρέπει να ακολουθεί πεδία που θα μπορούν να προσελκύσουν χορηγίες. Αναρωτιέμαι αν σε λίγο σε αυτόν τον τόπο που επαίρεται ότι την γέννησε θα διδάσκεται ακόμα η φιλοσοφία... Επίσης αν οι μισθοί και τα κριτήρια επιλογής καθηγητών καθορίζονται ανά πανεπιστήμιο ποιος θα κρίνει τι μισθό θα πάρει ο καθένας; Μήπως οι “δικοί μας άνθρωποι” θα πληρώνονται καλύτερα;

Επιπλέον, το νομοσχέδιο αλλάζει ριζικά τον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων. Τα συλλογικά όργανα όπως οι σύγκλητοι θα έχουν μόνο συμβουλευτικό χαρακτήρα ακόμα και σε θέματα συγχώνευσης ή κατάργησης τμημάτων. Όλες τις αποφάσεις θα τις παίρνει ένα ολιγομελές συμβούλιο διοίκησης που θα εκλέγεται, κατά ένα μέρος του από τις ανώτερες βαθμίδες, χωρίς τη συμμετοχή των εργαζόμενων και των φοιτητών. Η μείωση της συμμετοχής της πανεπιστημιακής κοινότητας δεν πρόκειται να μειώσει και τα φαινόμενα διαπλοκής αλλά να τα αυξήσει. Από ποιον θα ελέγχεται και με τι κριτήρια το συμβούλιο; Πως θα αποφασίζεται η στρατηγική και οι στόχοι ενός ιδρύματος; Όπου συγκεντρώνεται εξουσία σε λίγους ευδοκιμεί η διαπλοκή και η διαφθορά. Οι πρυτάνεις αντιδρούν σε αυτό το σημείο, και είναι προς τιμή τους γιατί πολλοί από αυτούς θα μπορούσαν να γίνουν μέλη αυτού του συμβουλίου όπως προβλέπουν και οι μεταβατικές διατάξεις. Καταλαβαίνουν όμως ότι καταργείται η ακαδημαϊκότητα που βασίζεται στη δημοκρατική διοίκηση καθώς και το ότι το πανεπιστήμιο χάνει όχι μόνο τον δωρεάν αλλά και το δημόσιο χαρακτήρα του.

Θα μου πείτε ότι όλα είναι τέλεια σήμερα στο πανεπιστήμιο και πρέπει να τα υπερασπισθούμε; Δεν υπάρχουν φαινόμενα ιδιωτικοποίησης και διαπλοκής; Όλοι οι καθηγητές είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους; Θα συμφωνήσω μαζί σας ότι τέτοια φαινόμενα υπάρχουν και ο καθένας μας μπορεί να φέρει παραδείγματα. Δεν υποστηρίζω τις στρεβλώσεις της υπάρχουσας κατάστασης. Όμως θα σας προτρέψω να σκεφτείτε αν στους δικούς σας χώρους δουλειάς είναι όλοι εντάξει, αν κάποιοι δεν χρησιμοποιούν το σύστημα για δικό τους όφελος. Δεν υπάρχουν άλλοι χώροι που το ίδιο το κράτος επωφελείται από τους θεσμούς και δημιουργεί πελατειακές σχέσεις; Τα φαινόμενα αυτά μας φαίνονται ιδιαίτερα απαράδεκτα για το πανεπιστήμιο γιατί ακριβώς είναι ένας χώρος που πρέπει να διέπεται από ελευθερία και δημοκρατία. Είμαστε πολλοί που και τα καταγγέλλουμε και τα καταδικάζουμε. Αυτό που φταίει δεν είναι το θεσμικό πλαίσιο αλλά ο τρόπος χρήσης του. Οι κυβερνώντες είναι οι τελευταίοι που δικαιούνται να ομιλούν καθώς εκείνοι διέφθειραν τις κομματικές νεολαίες τους για να ελέγχουν τις πρυτανικές και άλλες εκλογές. Αυτά θα πρέπει να αλλάξουν και θα αλλάξουν αν εξακολουθήσει να υπάρχει το δημόσιο και δημοκρατικό πλαίσιο που καθόριζε το πανεπιστήμιο. Το σημερινό σχέδιο νόμου μετατρέπει τα πανεπιστήμια σε αυταρχικά κολέγια.

Θα μπορούσαμε να πούμε και άλλα για το νομοσχέδιο: για την επισφαλή εργασία που επιφυλάσσει σε νέους επιστήμονες που θα ήθελαν να το στελεχώσουν (κατάργηση της βαθμίδας του λέκτορα και αντικατάσταση της με συμβασιούχους) , για τον ραγιαδισμό που το διέπει ( ξένοι καθηγητές μπορούν να έρθουν να διδάξουν και ενώ θα διατηρούν το μισθό και τη θέση τους θα πληρώνονται από το ελληνικό κράτος ενώ εμείς δεν θα μπορούμε να κάνουμε το ίδιο· δηλαδή αν έμενα στην Αγγλία θα ήμουν πιο άξια επιστήμονας απ' ότι είμαι τώρα;), για την απαξίωση των προσπαθειών των παιδιών (θα χάνουν την φοιτητική τους ιδιότητα αν καθυστερούν στις σπουδές τους). Δεν θέλω όμως να σας κουράσω άλλο.

Ζούμε μια δύσκολη περίοδο στην Ελλάδα και πολλοί βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση. Σκέφτομαι τα νέα παιδιά που σιγά σιγά θα φεύγουν έξω. Θα μορφώνουμε ανθρώπους που θα γίνονται παραγωγικοί σε άλλες κοινωνίες. Πώς να τους πεις όμως να μην φύγουν; Όπως μπορεί να φύγουν και πολλοί από τους 800 άξιους νέους επιστήμονες που ενώ έχουν εκλεγεί στα πανεπιστήμια με βάση τις προγραμματικές συμβάσεις και προκηρύξεις του Υπουργείου, εδώ και 2 χρόνια περιμένουν να διοριστούν. Και εγώ η ίδια σκέφτηκα να φύγω στο εξωτερικό όταν ανακοινώθηκαν τα μέτρα για το πανεπιστήμιο. Η πρώτη μου σκέψη ήταν γιατί να μείνω σε ένα θεσμό που δεν με βοηθά να παράγω, που με απαξιώνει και με ένα μισθό που συνεχώς μειώνεται; Όμως μορφώθηκα στο δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο και του χρωστάω. Είναι μια μάχη που αξίζει να τη δώσει κανείς. Άλλωστε γιατί να με διώξουν από τον τόπο μου; Ας φύγουν εκείνοι.

Είναι πιθανό όταν διαβάζετε αυτές τις γραμμές ο νόμος να ψηφίζεται. Η κυβέρνηση θα τον ψηφίσει με την ίδια αυταρχικότητα που ψήφισε το μεσοπρόθεσμο με ισχνή πλειοψηφία και με τον κόσμο να διαδηλώνει στο σύνταγμα και στις πλατείες. Θα ψηφίσει το νόμο για τα πανεπιστήμια ενάντια στις απόψεις των πρυτάνεων, των συλλόγων μελών ΔΕΠ, των εργαζόμενων στα πανεπιστήμια, των φοιτητών. Δεν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη σε μια κυβέρνηση που εκλέχθηκε με άλλο πρόγραμμα από αυτό που εφαρμόζει, που διαπραγματεύεται με μια κοινωνική ομάδα και αφότου βρεθεί κοινός τόπος μετά αλλάζει τους όρους, που μας υπόσχεται διάλογο και καταθέτει το νομοσχέδιο μέσα στο καλοκαίρι. Αν θέλησα να σας γράψω δεν είναι γιατί πιστεύω ότι μπορούμε μέσα στον Αύγουστο να εμποδίσουμε την ψήφισή του. Πιστεύω όμως ότι τα νέα παιδιά θα αντιδράσουν στην συρρίκνωση του μέλλοντός τους. Πολλοί πανεπιστημιακοί θα σταθούμε δίπλα τους και θα θελα να ακούσετε και μια άλλη φωνή από αυτή που προωθούν τα ΜΜΕ και να τους στηρίξετε, εσείς οι γονείς τους. Επίσης φοβάμαι ότι το φθινόπωρο θα γίνουν προσπάθειες αναθεώρησης του άρθρου 16 που θέτει κάποια όρια στην κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα του πανεπιστημίου. Ελπίζω η επιστολή μου να σας έδωσε κάποια επιχειρήματα σχετικά με το γιατί αυτή η αναθεώρηση δεν πρέπει να γίνει. Οι καιροί μας καλούν όλους να υπερασπισθούμε πολλαπλώς το σύνταγμα. Θα θελα να πιστεύω ότι θα το κάνουμε.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και ζητώ συγγνώμη για τη μακροσκελή επιστολή μου

Με τιμή

Ξένια Χρυσοχόου
Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο
chryssochoou@eekpsy.gr

Το ηλεκτρόνιο

Κάπου κάπου μοιράζομαι ένα αστέρι με σένα.
Κάπου κάπου μοιράζομαι ένα κέρμα με σένα.
Είναι αλήθεια η διπλή όψη των κερμάτων, αλλά η διπλή όψη ενός χαρτιού είναι πιο περίεργη, γιατί η τρίτη διάσταση σβήνει σιγά σιγά.
Προσφάτως βρήκαν ένα υλικό με δύο διαστάσεις, με πάχος όσο ένα άτομο.
Κάπου κάπου μοιράζομαι ένα ηλεκτρόνιο με σένα.

Υ.Γ.: Το ηλεκτρόνιο είναι μικρό και χαριτωμένο - έτσι πρέπει να ξεκινάει η χημεία στο σχολείο, όχι με σύμβολα και εξισώσεις καύσεων...! Γενικότερα, να ξεκινούν κάπως αλλιώς τα πράγματα.

Τα μυστικά της Σελήνης

Ήταν τέσσερα ζευγάρια εραστών, που άλλοι ήταν αγκαλιασμένοι απ' το λαιμό, άλλοι απ'τη μέση, άλλη απ' την παλάμη, άλλοι απλώς πλέκοντας τα μικρά τους δακτυλάκια. Ένας σε κάθε ζευγάρι κρατούσε ένα στρογγυλό ωχρό σχήμα.
- Είναι τα φεγγάρια! Ψιθύρισαν αυτοί που ήξεραν.
Οι εραστές τότε σήκωναν το χέρι τους, αυτό με το κομμάτι χαρτί / χαρτόνι / αφρολέξ, που ήταν βαμμένο ωχρά -πότε ξεπλυμένο ροζ, πότε κίτρινο, πότε μωβ- και από μια τρύπα, που ακόμη κι οι ίδιοι από τόσο κοντά δε θα έβλεπαν, περνούσαν ένα ανεπαίσθητο γατζάκι, που κρεμόταν από μια πετονιά, που η άλλη άκρη της, ποιος ξέρει από πού ερχόταν.
- Είναι τα φεγγάρια! Ξαναψιθύρισαν αυτοί που ήξεραν.
Τα κρέμασαν. Και κάθισαν από κάτω και τα κοίταζαν. Τέσσερα. Δεν είχαν τίποτε το ιδιαίτερο, αλλά ήταν τέσσερα. Τέσσερα ολόκληρα. Τέσσερα.
- Είναι τα φεγγάρια! Ψιθύρισαν για ακόμη μια φορά αυτοί που ήξεραν.
Κι όμως δεν ήξεραν! Κανείς δεν ξέρει τα μυστικά των εραστών.

Υ.Γ.: Τα πνευματικά δικαιώματα της λέξης εραστής, δεν μπορεί να την οικειοποιηθεί κανένα στερεότυπο ή μάζα ή συνήθεια.

Μετά τη βροχή

Μετά τη βροχή εκείνος φάνηκε με μια ομπρέλα να πλησιάζει στο παγκάκι. Η ομπρέλα έσταζε, εκείνος μαυροντυμένος, με το μαύρο παλτό που του είχε χαρίσει.
Την πλησίασε. Ή μάλλον πλησίασε περισσότερο το παγκάκι.
Εκείνη ήταν όρθια. Ήταν βρεγμένη. Τα μαλλιά της ήταν πια η ίδια η βροχή. Το μακιγιάζ της είχε χαλάσει με την επιδεξιότητα της βροχής.
Δεν είχε ανάγκη τα δάκρυα.
Αν για κάτι τα είχε ανάγκη, ήταν για αυτό το μακιγιάζ. Εκείνος έκλεισε την ομπρέλα με την κομψότητα ενός κυρίου και τη σιγουριά ενός νέου. Και με τους φόβους αυτών των δύο.
- Άργησες, του είπε εκείνη.
- (εκείνος απλώς την κοίταξε στα μάτια με ένα χαμόγελο, όσο χρειαζόταν για να χαλάσει αυτή η ηρεμία στο πρόσωπό του, που το έκανε να μοιάζει τόσο άπειρο)
- Άργησες, του ξαναείπε εκείνη.
- Έτσι μου είχες πει στην πρώτη μας ερωτική εξομολόγηση.
- (εκείνη ήταν που σιωπούσε τώρα)
- (κι εκείνος σιώπησε και κατά έναν παράδοξο τρόπο οι δύο σιωπές δε λειτούργησαν αθροιστικά στην αμηχανία που επικράτησε)
- Βράχηκα, του είπε εκείνη.
- (εκείνος σκέφτηκε το πόσο υπέροχα του μιλούσε με ρήματα χωρίς να χρειάζονται αντικείμενα, επιρρήματα, σύνδεσμοι)
- Βράχηκα, του ξαναείπε εκείνη.
- Σαν τα μικρά παιδιά - μ' αρέσει που το επαναλαμβάνεις...! (το χαμόγελο πείραξε τη νότα της φωνής και τρεμούλιασε λίγο το -λαμβάνεις)
- Σ' αγαπώ, του είπε εκείνη.

η ανακαίνιση.

Αλλάξαμε τον καναπέ, το φωτιστικό πάνω στο αριστερό τραπεζάκι από τον καναπέ, το σεμεδάκι το κάναμε ένα μινιμάλ τραπεζομάντηλο στην βαριά τραπεζαρία, οι δύο πολυθρόνες έγιναν ένας διθέσιος καναπές και ένα σκαμπώ, το μεγάλο κεντρικό τραπέζι απέκτησε μια γυάλινη επιφάνεια και το τζάκι έχασε τον καθρέφτη του και κέρδισε έναν πίνακα αφηρημένου περιεχομένου, πήραμε φωτιστικό δαπέδου, βγάλαμε το τουφέκι από τον τοίχο και βάλαμε πίνακες που έδειχναν λιβάδια.
Σταματήσαμε στο σαλόνι την ανακαίνιση. Βασικά αλλάξαμε όσα πράγματα χρησιμοποιήθηκαν για να σκοτώσουμε τον γείτονα, που έβαζε δυνατά τη μουσική.

Υ.Γ.: οποιαδήποτε ομοιότητα με καταστάσεις ή πρόσωπα είναι εντελώς συμπτωματική και ουδεμία σχέση έχει με την ψυχική υγεία ή κατάσταση του γράφοντος.

Η Μεγάλη Έξοδος

Οι μεγάλες αποφάσεις, αυτές που λες, ότι μπορούν να σου αλλάξουν και ολόκληρη τη ζωή -άρα μεταξύ μας, όλες οι αποφάσεις- ίσως τελικά και να παίρνονται εν ριπή οφθαλμού, σαν κεραυνός εν αιθρία, σαν καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια...(!;)
Μπορεί να έχεις τον άπλετο χρόνο να σκεφτείς πολλά πράγματα, να μελετήσεις ακόμη περισσότερα, που δε σκέφτηκες συμβουλευόμενος, μπορεί να είσαι εκπρόθεσμος, αλλά σίγουρα η απόφαση είναι ζήτημα της έμπνευσης της στιγμής: όπως σου 'ρθει!
Χωρίς ηρωισμούς, χωρίς φόβο, χωρίς ανάγκη υστεροφημίας, χωρίς μοναδική ελπίδα (όταν ακόμη δεν έχεις αποφασίσει, δεν έχεις διαλέξει), που μόνο σε μια μόνο στιγμή χωράνε και μετά και πριν επιστρέφουν, αναδιατάσσονται, ανελίσσονται, εξελίσσονται, διαγράφονται, εντείνονται, διέπουν, διεκπεραιώνουν, εκτελωνίζουν.
Μπορεί η αϋπνία να σου μαυρίζει τα μάτια, μπορεί το τουφέκι να σου βάρυνε τους ώμους, αλλά η έξοδός σου είναι απ' αλλού: στο κάτω κάτω δε σκέφτεται μόνο ο εγκέφαλος... Αν το καλοσκεφτούμε κάθε κύτταρό μας έχει μνήμη, σκέψη, αντίληψη, τη δική του γλώσσα, άρα και τον δικό του κόσμο... Πόσες μεγάλες αποφάσεις παίρνει το καθένα μέχρι τη δική μας, ενιαία, οργανισμική (/ψυχική) απόφαση!
Στις μεγάλες αποφάσεις, στις μεγάλες εξόδους παίρνεις δύο T-shirt, δύο βερμούδες, μια πετσέτα, το βιβλίο του μαθήματος που χρωστάς, κάτι κενές σελίδες... Κάτι πολύ πιο πεζό από το θάρρος, το τουφέκι, τα μαυρισμένα σου μάτια! Τα μάτια ίσως είναι και εντελώς κανονικά!
Σαν η πολιορκία να βρίσκεται κάπου αλλού...

Υ.Γ.: Καλό υπόλοιπο του καλοκαιριού...! :)

Προοίμιον.

Το ταξίδι για τον Παράδεισο είναι στο κάθετο ρεύμα -ούτε στο αντίθετο, ούτε στο ίδιο.

(Από την "Πόλη" - θεατρικό έργο)

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Μάρσης)

Από τον Ιστό της Αράχνης στον Ιστό της Πηνελόπης...

Μια γηρασμένη αράχνη χάνει την ικανότητα να πλέκει επιδέξια γεωμετρικά τέλειους ιστούς, ενώ η Πηνελόπη, γηραιότερη και καλύτερη -σίγουρα όμως ελλοχεύει η ξαφνική παρακμή κι ίσως ο Οδυσσέας να ήταν το αποκούμπι της: τον δέχτηκε έτσι όπως ήταν, ταλαιπωρημένος, άπιστος, πολυταξιδευμένος, πολυμήχανος, συγκεντρώνοντας όλα τα καλά που χαιρετίζει μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, ενώ εκείνος τη δέχτηκε έτσι όπως έπρεπε να ήταν, υπομονετική, επίμονη, πιστή, συγκεντρώνοντας όλα τα καλά που χαιρετίζει μια ανδροκρατούμενη κοινωνία.
Κι εκείνη πολυμήχανη: μετέφερε όλη της την αυτοκαταστροφή στο έργο της "Το Ατέλειωτο Υφαντό", κάτι σαν ψυχολογικό σύνδρομο λανθάνοντος σαδομαζοχισμού, κάτι σαν ταινία που μπορεί να έπλασες στον νου, να την ξέχασες και έτσι να μην υπήρξε καν σαν σκέψη -μπορεί και πορνό ταινία. Άλλοτε πάλι κάτι σαν Πικασό στην ώριμη εποχή ή η ιδέα μιας μικρής φίλης μου, έτοιμη να κατακτήσει τον κόσμο με πινέλα.
Μια αράχνη ράβει για να πιάσει τα θύματά της, ενώ η Πηνελόπη έραβε και ξέραβε για να μη πιαστεί απ' τα θύματά της, γινόμενη η ίδια θύμα. Μια γηρασμένη αράχνη ίσως και να μη γνωρίζει την αδυναμία της, ούσα γηρασμένη για τα ίδια της τα γηρατειά, ενώ μια γριά Πηνελόπη, σίγουρα θα γνώριζε την αδυναμία της λόγω γηρατειών, ξέροντας πως δεν αξίζει τίποτε για τους μνηστήρες, παρά μόνο ως μέσο για τον θρόνο. Οι μνηστήρες ψάχναν την Ιθάκη στην Πηνελόπη κι ίσως να ήταν αλλιώς η αλληγορία στα ποιήματα, τα τραγούδια, τα τόσα έργα, αν είχε επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Ο Οδυσσέας μπορεί να έφτασε στην Ιθάκη, αλλά η Πηνελόπη ξαναβρήκε την πιο Ιθάκη από όλες τις Ιθάκες που υπάρχουν.

ο όρκοσ

Θα σε κάνω αθάνατη έναντι ενός κομματιού ψωμί...

 

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια)

Τάδε έφη Μάνος Χατζιδάκις ως πρόλογο στο δίσκο του "30 Νυχτερινά"

[...] όταν λέμε η εταιρία εννοούμε μια δύναμη που επηρεάζει όχι μονάχα αυτούς που την υπηρετούν, αλλά και τους άλλους, σαν κι εμένα, που ουδέποτε υπηρέτησαν κι ούτε ποτέ θα υπηρετήσουν. Πρέπει να τονίσω πως δεν είμαι εναντίον των εταιριών και ούτε πιστεύω πως ελλοχεύει κίνδυνος από την παρουσία στην χώρα μας ιδιαίτερα των πολυεθνικών. Και δεν έχω μέχρι σήμερα καταλάβει τι έχουν και φωνάζουν όλοι αυτοί που ενώ γεννήθηκαν από τις εταιρίες και τις υπηρετούν δουλικά, βγαίνουν και φωνάζουν εναντίον τους. Παρανοϊκό, ελληνικό, και ελαφρώς αριστερό.
Άσε πια εκείνους τους συνεχώς συνεντευξιάζοντες "συνθέτες" που νύχτα μέρα κρούουν τον κώδωνα κινδύνου για το πού πάει το τραγούδι. Και δεν υποπτεύονται οι άμοιροι πως πράγματι πάει και φεύγει μακριά τους, μια και δεν τους ακούμπησε ποτέ. [...]

 Άστρο της Ανατολής (30 Νυχτερινά) - Χατζιδάκις

"Πράξη είναι και η σύμπραξη.
Ενοχή κι η συνενοχή.
Μες στην τόση αεργία κι απραξία.
Μες στην τόση αθωότητα."
AK

Πρόλογος στην παράσταση "Προς κατεδάφιση" του Tenessee Williams

Προς κατεδάφιση τα σπίτια, τα εργοστάσια, οι δρόμοι, οι πλατείες, οι εκκλησίες, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, τα ωδεία, τα σχολεία, οι παράγκες, οι βίλες, τα σοκάκια, τα χωριά, οι βρύσες, τα λιμάνια, τα πηγάδια, οι γέφυρες, οι κολώνες, οι πόρτες, τα τείχη, οι τοίχοι, η τύχη, τα μπουζουκτσίδικα, τα ορφανοτροφεία, τα γηροκομεία, τα διϋλιστήρια, οι σάλπιγγες, τα μοναστήρια, τα ψιλικατζίδικα, τα ξενοδοχεία, τα μπαρ, οι ξαπλώστρες, οι ομπρέλες, οι ομπρέλες, τα μικρόφωνα, τα λούνα παρκ, οι παιδικές χαρές, τα πανεπιστήμια, τα αρχαία, τα νέα.

Προς κατεδάφιση ό,τι μπορούμε να αποκτήσουμε μοχθώντας κι ό,τι μπορούμε ν' απολαύσουμε χωρίς στάλα ιδρώτα, όλα φέρνουν διακρίσεις, όλα φέρνουν ένα βάρος, που πολλές φορές δεν είναι δικό μας, μνήμες που δεν είναι δικές μας, που δεν έχουμε τη δύναμη, το θάρρος να είναι δικές μας, απλώς τις καπηλευόμαστε, μια ιστορία, που δεν είναι δική μας, μύθους, που ποτέ δεν τους πιστέψαμε, απλώς λέγαμε πως είναι δικοί μας, γιατί κατά βάθος ζηλεύαμε αυτούς που τους έφτιαξαν, αινίγματα που δεν υπήρξαν ποτέ δικά μας, όλα είναι ένα βάρος, μνήμη, ιστορία, μύθοι, ύλη, που δεν είναι δικά μας, είμαστε μεσάζοντες στη ζωή κι όχι ζώντας μέσα στη ζωή.

Προς κατεδάφιση. Η λύση είναι η διάλυση, τίποτε άλλο. Ό,τι αρρώστησε μια φορά ή ξαναρρωσταίνει ή αποκτά ανοσία, οπότε ή είναι συνεχώς άρρωστο ή είναι συνεχώς αδιάφορο. Και στις δύο περιπτώσεις είναι μολυσμένο. Κι η τομή, η λύση, πρέπει να είναι τομή, κόψιμο.

Προς κατεδάφιση από εμάς, πριν τα ξεπουλήσουμε όλα και τα κατεδαφίσουν αυτοί.

Αν ήταν κάπου να αφιερωθούν όλα αυτά θα ήταν στο ο,τιδήποτε μας αποδεικνύει πως όλα κατεδαφίζονται εν ριπή οφθαλμού και κυρίως εμείς ως προσωπικότητες, ως αθωότητα, ως παιδιά, μα συνεχίζουν άνθρωποι που πέρασαν καλά μαζί μας, που έχουν αναμνήσεις από μας, να μένουν στα εγκαταλειμμένα μας κουφάρια και ν΄αρκούνται με τα ελάχιστα. Αν ήταν κάπου να αφιερωθούν όλα αυτά θα ήταν στη τόλμη, την κυνικότητα, μια μοίρα που διαλέγουμε αναγκαστικά και στην κατεδάφιση όλων αυτών.

Η σημερινή παράσταση είναι κάτι αντίστροφο.
Οι άλλες ξεκινούν με πρόβες και κάνουν πρεμιέρα, η σημερινή κάνει πρεμιέρα για να ξεκινήσουν οι πρόβες.

Υ.Γ.: Άκουσα φωνή μέσα στο σπίτι προς κατεδάφιση... Το κλάμα μιας αράχνης που αντηχούσε...

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια)

Φωτάνθρωποι

Οι άνθρωποι αναπνέουν, καίγονται,
καταπίνουν ζογκλερικά τη φωτιά, που ακολουθεί τη μάζα αέρα,
που εισέρχεται.
Οι άνθρωποι φλέγονται, λάμπουν,
φωτίζουν στο διάβα τους και μαζωγμένοι όλοι πορεύονται,
σα διαδήλωση με μικρά κεράκια.
Οι άνθρωποι ζεσταίνονται, πετούν,
με τον ζεστό ελαφρύ αέρα που σπρώχνει το δέρμα τους σαν ύφασμα αερόστατου,
φτάνουν ψηλά, βλέπουν τη θέα, τη βαριούνται.
Οι άνθρωποι τσουρουφλίζονται,
αρχίζουν να σταχτίζουν, να πέφτουν ασημίζοντας στον ήλιο σα νιφάδες,
γίνονται τέφρα, χάνονται.
Οι άνθρωποι χάνονται, δεν πεθαίνουν,
ο θάνατος ακολουθείται από ανάσταση, μα οι άνθρωποι όχι.

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια)

Δύο γέροι

- Αυτά που ζήσαμε εμείς, δε τα έζησαν οι νέοι τώρα, έτσι ούτε εκτιμούν, ούτε ξέρουν τι πάει να πει δυσκολία, μεγάλωσαν στα πούπουλα και θα τους έθουν δύσκολα. Ενώ εμείς, που μεγαλώσαμε στις δυσκολίες, κάπως θα τα βγάλουμε πέρα.
- Όλα για τα παιδιά μας, Γεράσιμε.
- Δίναμε, δίναμε, δίναμε και τι δεν πάψαμε να στερούμε. Ό,τι ζητούσαν.
- Ναι, τους δώσαμε όσα στερηθήκαμε, που ήταν πάρα πολλά, αλλά ποτέ δε τους δώσαμε αυτά που είχαμε, που ήταν ελάχιστα.
- Τι εννοείς με αυτό;
- Να, τους δώσαμε φαϊ, νερό, λεφτά, σπίτι, βιβλία, αλλά, δε τα μάθαμε να ζουν χωρίς αυτά. Κι η ευτυχία είναι εθιστική σα ναρκωτικό. Θες και θες και θες. Κι έτσι άρχισαν να θέλουν και να θέλουν και να θέλουν. Το μεγαλύτερο ναρκωτικό στις μέρες μας είναι η ευτυχία.
- Απλώς εμείς είχαμε μάθει να είμαστε με άλλα, ελάχιστα ευτυχισμένοι.
- Μπα, θαρρώ πως δεν υπήρξαμε ποτέ ευτυχισμένοι, γιατί δε θελήσαμε να είμαστε ευτυχισμένοι. Είναι σα να θες κάτι, επειδή ξέρεις, ότι υπάρχει. Όλα είναι θέμα μόδας και διαφήμισης. Τότε ήταν άλλα, σήμερα άλλα.
- Και νομίζεις, πως σήμερα ποθούν να 'ναι ευτυχισμένοι;

(Η φωτογραφία ανήκει στην προσωπική συλλογή της Ελένης Πάγια)

Διλήμματα

Από τη μια είναι η αλήθεια, με γεια σου την έχεις, τη χαίρεσαι. Το θέμα είναι το νόημα που θα της δώσεις, πώς θα την βάλεις μπροστά σου ή πίσω σου να στέκεται και να χαριεντίζεται με σένα. Από την άλλη είναι τα ψέματα που τη συγκάλυψαν στους άλλους. Όταν αποδεικνύεται σε τόνους ψεμάτων, που μέχρι τότε ήταν αλήθειες, μια αλήθεια, που δεν ήταν τίποτε, τότε σίγουρα, αυτό που σε ταρακουνά πιότερο είναι τα όσα ήταν ψέματα.
Υπάρχει η συγχώρεση, υπάρχει, όμως, κι η ακράδαντη πίστη, ότι οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Ποιος λέει, ότι δε μπορείς να ζεις με διλήμματα και πολύ περισσότερο με διφορούμενες απόψεις: ναι, πιστεύω στην καλή πρόθεση των ανθρώπων και στο ότι οι άνθρωποι δεν αλλάζουν. Άλλο προτίθεμαι κι άλλο αλλάζω. Ναι, πιστεύω πως οι άνθρωποι κάνουν τα ίδια λάθη, σαν μια επανάληψη, σαν μια παιδικότητα που επιστρέφει για να θυμίζει κι όχι για απομνημόνευση. Άλλο θυμάμαι, άλλο μαθαίνω, παπαγαλίζω. Θες να θυμάσαι εύκολα και να ξεχνάς εύκολα.
Υπάρχουν οι σχέσεις, μέσα στις οποίες πρέπει να δέχεσαι τα πάντα με καρτερία κι υπομονή, ότι ο άλλος θα καταλάβει, ειδικά μέσα από τις συζητήσεις, αλλά υπάρχουν κι οι αξίες, που πρόδωσες σε τόσους άλλους κι έχεις την ευκαιρία στους φίλους σου, που θα σε σεβαστούν περισσότερο από τον καθένα, να τις επιδείξεις και να αστράψεις τον πέλεκυ της δικαιοσύνης στον ήλιο της αλήθειας - ξέρεις ότι θα είναι εκεί, ό,τι και να κάνεις.
Και μεταπίπτεις από υποψήφιο θύτη σε βαθιά σκεπτόμενο θύμα, περιμένοντας πως η Άρτεμις θα σε αντικαταστήσει στον βωμό με ένα ελάφι κι η θυσία δε θα είναι εις βάρος σου, γιατί εσύ σεβάστηκες κι εμπιστεύτηκες τους θεούς πιότερο από τα αρχικά θύματά σου: αν λοιπόν, έπαιρνες τη θέση τους και εκείνα θα γλύτωναν κι εσύ, με την εύνοια των θεών.
Ο Τρωικός Πόλεμος είναι μπροστά, όμως...

Anonymous

Παραδίπλα ξέρεις ότι κάποιοι παλεύουν κι εσύ βρίσκεσαι σπίτι σου, μέσα στις αμφιβολίες και τις αδιαφορίες σου για το τι γίνεται, για το πώς γίνεται και για το γιατί γίνεται ό,τι γίνεται. Κι όμως, όπως και να γραφεί η ιστορία, εσύ θα βρίσκεσαι εκεί μέσα στην παντοκρατορία της ανωνυμίας, που την οικειοποιείσαι και λες: "μέσα στην παντοκρατορία της ανωνυμίας μου". Συμμετείχες μια φορά, είπες να κατέβεις και μια δεύτερη, αλλά εν τέλει συνεχίζουν και χωρίς εσένα. Δε σου κάνει κόπο να σκεφτείς, μήπως αυτό το "χωρίς εσένα" προσιδιάζει λίγο σε αυτό που λέμε "μετά το θάνατο σου": εν τέλει συνεχίζουν χωρίς εσένα.
Και να φανταστείς πως τη δεύτερη φορά που θα κατεβαίναμε, απλώς πέρασε η ώρα άσκοπα μέχρι να φύγουμε και νευρίασα κι έφυγα. Ίσως να ήμουν ιδανικός για εκεί κάτω, ίσως όχι. Το θέμα ήταν κι είναι η ανωνυμία για να επιτευχθεί η πολυσημία. Ούτε καν "Κανένας".

Λεξ-εικόν

Μια λέξη χίλιες εικόνες... Ξεκινήστε...

Αναγκαίο κακό

Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να φτιάξεις ή άλλους ιστούς ή να περιμένεις κι άλλο για κάποιο έντομο στην αναβροχιά. Κάπως έτσι δημιουργούνται τ' αναγκαία κακά, όπως ένας ιστός: αν δεν υπάρξει αυτοθυσία στους λίγους ιστούς (αν περιμένει η αράχνη), τότε πρέπει να υπάρξουν περισσότεροι ιστοί κι άρα περικύκλωση των εντόμων... ίσως...

Υ.Γ.: Το αναγκαίο κακό είναι πολύ χρησιμότερο από το ηθικό καλό!

Είναι η "ώρα" των τρελών... Εμπρός λοιπόν...!

κλπ κλπ κλπ

Υπεκφεύγοντας έρχεται η όρεξη...
Δεν ξέρω ποιοι είναι οι αναρχικοί, αλλά ξέρω τους όλους ατελείς...
Προτού μιλήσεις, άκου! Μη σκεφτείς καν τι να πεις, απλώς άκου... Η τυχαιότητα ημών μπροστά στη Βαστίλλη είναι η ίδια με την τυχαιότητα της Βαστίλλης εμπρός μας. Αυτό σημαίνει πως όση ιδεολογία κουβαλώ, κουβαλάς και όση δεν κουβαλάς, το ίδιο δεν κουβαλάς κι εσύ -αν κι αυτό ιδεολογία είναι.
Πιο απλά: γλαρόσουπα!

Υ.Γ.: Καταλαβαίνω όσους δεν ακολουθήσουν την σκέψη μου, γιατί δεν είναι πια στη γη και πια λίγοι πετούν... Εγώ μπορεί να μην πετώ, αλλά να 'μαι σε κρεμάλα... Τα πόδια μου μετέωρα, εκκρεμή...

Υπεράνω πάσης υποψίας

Μου το έλεγες, το ξέρω και εν τέλει είχες δίκιο. Αλλά ποιος ξέρει πριν μάθει; Ποιος βλέπει πριν δει και ξαναδεί; Ποιος ακούει, πριν ακούσει και ξανακούσει και μιλήσει; Ποιος νιώθει πριν ακουμπήσει; Κι αν μια μνήμη συνδέει άρρηκτα τις αισθήσεις, τα εισιόντα και τα ιόντα της ύπαρξής μας (είτε θετικά, είτε αρνητικά φορτισμένα, με μια κλίση ένωσης), η πίστη πεμπτουσιώνει τη βεβαιότητά μας ή ταυτοποιεί την πεθυμιά μας γι' αυτή...

Γιατί μπορεί να μην υπάρχει θεός, αλλά σίγουρα υπάρχει πίστη: μια γεύση για τα ακουστικά, μια μνήμη για το μέλλον, ένα τσίμπημα στ' ακροδάχτυλα για το οπτικό.

Υ.Γ.: Και που λες, μου το 'λεγες...

Διαίρει και βασίλευε

Κυρά μου και κύρη μου,

Την αυτοδικία που σου μάθανε να μάθεις να τη στρέφεις εκεί που πρέπει, όπως και την οργή σου και το θυμό σου και τη μαγκιά σου και το νισάφι σου. Πιο πριν απ' τον κακό, υπήρξαν χίλιοι καλοί που χώρεσαν!

Μετά τιμής.

Παιδιά

Παιδιά να παίζουν πόλεμο
και φταιν' οι πλανητάρχες;
Αν αυτά είναι το μέλλον,
ας φταίξουν στο παρόν.
Ας θανατωθούν ηρωδικά,
ηρωικά,
να δούμε ποιον θα έχουν,
ποιον θα ελέγουν...

Τα παπά...

"Επόμενη στάση ΣΚΑ"...

"Πάντοτε η ίδια ιστορία: 

- Αλεξάνδρα δεν έβαλες σωστά τα παπούτσια σου. Αυτό μπαίνει στο δεξί κι αυτό στ' αριστερό.

- Μα μπορώ να περπατάω!

Είναι αλήθεια αυτό, ωστόσο. Μα:

- Θα χαλάσεις τα παπούτσια σου και θα πονάνε και τα πόδια σου.

- Μα θέλω έτσιιι!.

Είναι άποψη κι αυτό!

Μετά, άλλοτε:

- Σταμάτη, έβαλα σωστά τις μπότες μου;

- Εσύ τι λες; Τις έβαλες;

- Εεε, ναι!

- Αυτή δεν είναι η δεξιά και η άλλη η αριστερή;

- Θα μου τις βάλεις;

- Δε μπορείς εσύ;

- Μπορώ, αλλά θέλω να μου τις φτιάξεις εσύ.

- Βγάλ' τις κι αν δε μπορείς, θα σε βοηθήσω.

- Χαζή!

- Δεν είμαι χαζή, είμαι χαζός, είμαι αγοράκι!

- Όοοχι! Είσαι χαζή!

- Χαζός!

- Χαζή!

- (σωπαίνω)

- Χαζή!

- (σωπαίνω)

- Χαζή! Μάλιστα. Κι εγώ θα πάω στη γιαγιά να μου φτιάξει τις μπότες. Χα!

Και πηγαίνει μέσα κι ακούω:

- Σταμάτα τις ηλιθιότητες Αλεξάνδρα και φτιάξε τις μπότες σου, θα τις χαλάσεις.

- Ο Χ Ι!

- Άμα σε βουτήξω θα σου πω."

(Καμπανάκι)

"Επόμενη στάση: Αχαρναί! Η αποβίβαση γίνεται από δεξιά κατά τη φορά της αμαξοστοιχίας".

Φτάσαμεεε! Σπίτι μου, σπιτάκι μου!

- (η Αλεξάνδρα) Ποιος είναιιι;;

- Εγώωω!

- Α! Σταμάτη; Σ' αρέσουν τα νέα μου παπούτσια;

Αποσιωπητικά...

Είναι να μην ξυπνάς, όταν ξυπνάς κατα αυτόν τον τρόπο, όχι κατά την αφύπνιση, αλλά όταν ανοίγεις τα μάτια, κατά το βιβλικό "έπεσαν τα λέπια από τα μάτια [...] κι απέκτησαν τη γνώση του καλού και του κακού".
"Άρτος και θεάματα".
Σουβλατζίδικα (κατά κόρον), πιτσαρίες, κέντρα αδυνατίσματος, ομορφιά και πίστες, χιλιάδες ερασιτεχνικά θέατρα, μουσικές σκηνές, show biz κλπ κλπ. Τα βάζω όλα μαζί, γιατί όλα μαζί είναι άρτος και όλα μαζί θέαμα. Ό,τι δεν επιβάλλεται, απλώς συγκαταλέγεται.
Πατατάκια, γαριδάκια, τοστ, γυμναστήρια, εμφάνιση και τηλεόραση, κινηματογράφος, μουσική, Internet. Όσο κέρδισε σε πρωτοτυπία η εξουσία, τόσο έμαθε κι ο κόσμος. Ίσως ο Δαρβίνος να μην προέβλεψε στην εξέλιξή του και τη βλακεία, η οποία, μάλλον αποδείχτηκε πολύ χρήσιμη στον άνθρωπο... για να επιβιώνει... αυτή είναι η λέξη. Όχι, να ζει, αλλά να επιζεί... μετά βίας... κυριολεκτικά... και μεταφορικά...
Αποσιωπητικά!

Υ.Γ.: To Google τον χαβά του...

Εις το όνομα!

Στο κρεβάτι ξέρω πως μπορώ ν' ακούσω τα πάντα από το υπόλοιπο σπίτι, ακόμη και με κλειστή την πόρτα, ειδικά όταν η φωνή της μάνας μου αντηχεί δυνατά ανατροφοδοτούμενη από το δικό της άλλοθι: "δε με μάθατε πια;" (κάπου εδώ ξανασκέφτομαι πως είτε λες συνήθεια, είτε αγάπη είναι κάτι τόσο αλληλένδετο, σαν ίδιο).
Άκουσα λοιπόν το όνειρό της:
"Έκοβα, λέει, με ένα μαχαίρι το λαιμό του Γιαννάκη και μόλις έφτασα στο κόκκαλο, δεν προχώραγε άλλο και φωνάζω την Ελένη και της λέω: βοήθα με γιατί δε μπορώ... Και τη βοήθησε.".

Στο κρεβάτι ξέρω πως μπορώ να διαβάσω τα πάντα για ελάχιστο χρόνο, γιατί είμαι εύκολος στον ύπνο, ειδικά όταν επικρατεί απόλυτη ησυχία μες στο σπίτι.
Διάβαζα κάτι για τη θυσία του Αβραάμ: "Η ζωή του Αβραάμ ήταν ζωή πίστης προς το Θεό. Την πίστη αυτή δεν την πρόδωσε ακόμα και όταν πήρε την εντολή από το Θεό να θυσιάσει τον μονογενή του γιο τον Ισαάκ. Το έπραξε όμως γνωρίζοντας ότι "ο Θεός έχει τη δύναμη να αναστήσει και από τους νεκρούς". Ωστόσο, ποτέ δεν το έπραξε. "Βοήθα με τώρα που μπορώ να σπρώξω το μαχαίρι...". Και δεν το βοήθησε.
Όνειρα εις το όνομα!

Υ.Γ.: Γιαννάκης, ο αδερφός μου. Ελένη, μια θεία μου. Λοιποί θεωρούνται ως δεδομένα γνωστοί, καθώς κι οι πράξεις κι οι βουλές.

Ένοχο θύμα...

"Κρύο βράδυ, σκοτεινό σοκάκι. Αλλά επειδή θα μοιάσει τόσο συνηθισμένο για να 'ναι αληθινό, λέμε, ότι είναι κρύα μέρα, απόμερο σοκάκι. Αλλά επειδή είναι ανοιξιάτικος ο καιρός κι επειδή ο καιρός έχει αλλάξει (όχι οι καιροί, ο καιρός...είναι πιο σοβαρό), ας μην επιβεβαιώνουμε την ανηθικότητα του χειμερινού χαρακτήρα του έαρος. Οπότε, ας πούμε ότι είναι μια μέτριας θερμοκρασίας μέρα κι ένα απόμερο σοκάκι. Αλλά, θα μου πείτε: η μέτρια θερμοκρασία είναι καθαρά υποκειμενικό ζήτημα. Αντιπαρερχόμενος το ζήτημα του υποκειμενικού, ωσάν τη μπαρούφα που πιπιλίζουν οι διανοούμενοι κατακριτές της αντικειμενικότητας, γινόμενοι οι ίδιοι καθεστωτικοί, ας πούμε λοιπόν, ότι ήταν μια μέρα ανοιξιάτικη (δε μ' ενδιαφέρει, φαντάσου την όπως γουστάρεις) και ένα σοκάκι απόμερο (ας μην ανοίξουμε επίσης συζήτηση επ' αυτού, μπορείς να το φανταστείς από το στενό της γειτονιάς σου ως την Αλεξάνδρας ή σοκάκι στ' Αναφιώτικα). Ήταν λοιπόν, μια ανοιξιάτικη μέρα και σ' ένα σοκάκι ήταν μια κοπέλα, που τη βίασε ένας, επειδή τον προκάλεσε αυτή."

Υ.Γ.1: Στη ζωή αυτή -λένε- παίρνουμε αυτό που μας αξίζει, είναι κάτι σαν το "εδώ είναι η κόλαση κι ο παράδεισος εδώ", είναι ο "δίκαιος κόσμος", που περιμένουμε τη θεία δίκη, ονοματίζοντάς την οιωσδήποτε. 
Υ.Γ.2: Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική και ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα.

Οι άνθρωποι είναι αληθινοί, όταν είναι ηλίθιοι

Οι άνθρωποι είναι αληθινοί, όταν είναι ηλίθιοι.
Κάπως έτσι παραφράζω τον Einstein, που είθισται να λέγεται πως είπε, ότι δύο πράματα είναι άπειρα στον κόσμο: το σύμπαν κι η ανθρώπινη βλακεία - αν και για το πρώτο δήλωνε αβέβαιος.
Και ποιος είμαι εγώ να παραφράσω έναν Einstein; Μα όπως καθημερινά παραφράζουμε και αστοχούμε στην επικοινωνία μας με τους άλλους, γιατί να μην το κάνουμε και με τους μεγάλους; Είναι νεκροί. Και μόνο τότε γίνονται επικίνδυνοι οι μεγάλοι, με τα σαθρά σαγόνια τους να κινούνται γύρω από τις γλώσσες των οπαδών και των αντιμαχητών τους, με τα αποκυήματα σουπερνόβας να αντικαθιστούν τα μόλις ελαχίστων εκατοστών διαμέτρου ρουθούνια του μεγάλου ηγέτη μιας δυναστείας, που ποτέ και να μη θέλησε. Οι οιεσδήποτε πατρίδες είναι φοίνικες που φύτρωσαν στις ερήμους των μεγάλων κι όχι φοίνικες που αναγεννιώνται μέσα από τις στάχτες των μεγάλων.
Και ποιος είμαι εγώ να μιλήσω για τα ιδεώδη; Μα πώς τολμούμε να μιλάμε για μεγάλες ιδέες, όταν η καθημερινότητά μας στερείται των βασικών συμπεριφορών που κυοφορούσαν ή εκμαιεύονταν από τα ιδεώδη της πατρίδας, του θεού (ενδεικτικά μιλώντας και ιδεολογικά σαφώς); Εννοώντας, φυσικά, την φιλοξενία (στο όνομα ενός Ξένιου Δία ή εν ονόματι της φιλογενίας του Αβραάμ), που μπορεί να πάρει οιαδήποτε μορφή: της φιλικότητας, της προσφοράς και της αλληλεπίδρασης με νέους, που μπορεί να τους θεωρούσαν ξένους, αλλά πάνω απ' όλα ήταν ιερά πρόσωπα, που προσπαθούσαν να τους κάνουν σαν στο σπίτι τους, αλλά στο σπίτι που τους φιλοξενούσε (κατά κάποιον τρόπο, δηλαδή, συντελούταν μια μυσταγωγική ιεροτελεστία προσαρμογής κι αφομοίωσης). Πού είναι οι μεγάλες ιδέες;
Και ποιος είμαι εγώ να ρωτώ. Ξέρω πως το δικαίωμα να μιλάω "επαναστατικά" χρειάζεται πια και μια κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων. Ξέρω πως το δικαίωμα να μιλάω "επαναστατικά" είναι μια καινοτομία μου που επιτρέπει και μου αναγνωρίζει η καθεστηκυία, μια και έτσι δε θα την ενοχλώ. Για να έρθεις αντιμέτωπος με τον "εχτρό", δύο τρόποι υπάρχουνε: ή μιλάς την ίδια γλώσσα με θάρρος ή δημιουργείς άλλη διάσταση μες στην καινοτομία σου.
Και ποιος είμαι εγώ να ιδεολογώ;... Μα την αλήθεια λέγω, μιλάω ηλίθια...
Είμαι ένας βλάκας άνθρωπος... ή μάλλον το Σύμπαν...

Υ.Γ. 1: Ηλίθιος (ορισμός)
Υ.Γ. 2: Έτσι που η αλήθεια, η ανθρωπινότητα κι η ηλιθιότητα διαπλέκονται σε μια αδιαίρετο τριάδα, έτσι που μπορεί να μιλάς για το ένα σα να είναι το άλλο...

Ιστιοφόρο

Πρώτα απ' όλα θα κάνω μια μικρή εισαγωγή. Ο λόγος ύπαρξης του ιστολογίου αυτού είναι καθαρά, για να μοιραστώ με όποιον με ανακαλύψει (ή μ' επινοήσει) όσα γράφω και που συνεχίζω να γράφω. Κάτι σα δόλωμα σε έναν ιστό, που πλέκει ένας άνθρωπος.
Κι επειδή μ' αρέσει να παίζω με τις λέξεις, δε θα μπορούσα να μου αρνηθώ να παίξω με το ίδιο το όνομα του ιστολογίου μου. Γιατί οι τίτλοι είναι για εμπαιγμούς. Πότε ιστός της αράχνης, εκεί που υπάρχει όχι απαραίτητα βρωμιά, αλλά εκεί που ο τόπος αμελείται από ανθρώπους, εκεί τα πιο παρεξηγημένα όντα της γης (τα έντομα) -ακόμη κι από μένα τον ίδιο- βρίσκουν νόημα. Πότε ιστός της σημαίας, εκεί που ανυψώνεται η εθνικοφροσύνη στα πλαίσια του εσχάτου πολιτισμικού, πνευματικού και θρησκευτικού μαρασμού μας. Όσο πιο ψηλά κυματίζουν οι σημαίες, τόσο χαμηλότερα βρίσκονται οι συνειδήσεις. Πότε μπαίνει στα καράβια, ιστιοφόρα. Ο Αίολος παίζει με αυτά τα πανάκια που κρέμονται από τα ιστία, σα να είναι κάτι ανώδυνο γι' αυτόν. Δεν ξέρω ποιος δαμάζει πρώτος: εμείς τον άνεμο ή ο άνεμος εμάς;
Και ποιος δε θέλει να αναγάγει το προσωπικό του βίωμα και κοσμοθεωρία σε φιλοσοφικό ρεύμα που θα μείνει στους αιώνες; Δεν είναι τόσο για την υστεροφημία! Όχι! Είναι για τη τώρα δόξα, σε αυτή τη στιγμή! Σε αυτή τη ζωή! Ετεροχρονισμένη υστεροφημία! Φήμη, δόξα, για το τώρα! Να τη διαβούμε μόνοι μας, ενόσω θα θέλουμε κι άλλοι να ενστερνίζονται τις απόψεις μας και την κοσμοθεωρία μας! Σα να μπλεκόμαστε στον ίδιο μας τον ιστό! Τον ωραίο ιστό μας! Που τον υφάναμε σε τόπο που συνήθως αμελείται από ανθρώπους.