Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Αχαρνών (και όχι μόνο)

Οι άνθρωποι απέναντι στους ξαφνικούς θανάτους φαντάζουν γελοίοι λαμβάνοντας μέτρα κατά του θανάτου, ελπίζοντας να μην πεθάνουν. Εκλογικεύουν (όπως εμείς) την κατάσταση, ερωτεύονται (όπως εμείς;), πολιτικοποιούν (όπως εμείς!) τον θάνατο. Άλλωστε, εγώ ο ίδιος θαρρώ πως κάθε τι που λέμε και κάνουμε έχει μιαν ανάμνηση θανάτου μέσα. Αδυνατούν να κατανοήσουν, να επικοινωνήσουν (όπως εμείς;!). Καταναλώνουν, τρέχουν για να ξεχάσουν ότι θα πεθάνουν (ουάου, τι ομοιότης, όπως εμείς!). Ωστόσο, τι περίεργο, όλα αυτά γίνονται σε μια άλλη πόλη, πάντοτε όχι τη δική μας, μακριά, πάντοτε πολύ μακριά από εμάς. Κι ας ελπίζουμε κι εμείς και οι άνθρωποι σε αυτή την μακρινή πόλη και ο ίδιος ο Ιονέσκο ας ελπίζει, να μην πεθάνουμε από θάνατο, αλλά από ο,τιδήποτε άλλο.
Μια πόλη, λοιπόν. (μυστηριώδης μουσική) Μια ανεξήγητη ασθένεια κάνει την εμφάνισή της. Ο πληθυσμός δεκατίζεται ανεξαιρέτως. Ο θάνατος ακολουθεί τη φορά γεωμετρικής προόδου αγνοώντας ερωτευμένους, υγιείς, πλούσιους, φτωχούς, πιστούς, ευσεβείς, κακούς, εξουσία κλπ κλπ κλπ.
Ιλαροτραγωδία, ή τραγική φάρσα, είναι το Παιχνίδι της σφαγής. Ευγένιος Ιονέσκο ο ιλαροτραγωδός. Μπροστά στην απειλή του τέλους, οι άνθρωποι απογυμνώνονται από τα προσχήματα, τα προσωπεία πέφτουν, η κοινωνική πόζα φαίνεται γελοία, η κενή ρητορεία ηχεί κωμική. Και σ’ αυτό το σημείο βρίσκουμε την απομυθοποιητική ματιά και την κοινωνική κριτική του κατά τ’ άλλα απολιτικού Ιονέσκο (και ναι είναι μεγάλος συγγραφέας και σπάνιος άνθρωπος, μην προσπαθήσουμε όλοι να γίνουμε απολιτίκ πολιτισμένοι και πολιτκοποιημένοι). Σ’ αυτό το έργο δεν υπάρχουν ήρωες. Πρωταγωνιστεί μια ολόκληρη πόλη, που οι κάτοικοί της πεθαίνουν κατά χιλιάδες, από μιαν ανεξήγητη επιδημία. Πανούκλα, χολέρα, ή –για να έρθουμε πιο κοντά στο απειλητικό μας μέλλον– μόλυνση της ατμόσφαιρας ή των τροφίμων; Τον Ιονέσκο δεν τον ενδιαφέρει η αιτία του θανατικού, τον ενδιαφέρουν οι συμπεριφορές μας μπροστά στο θάνατο. Άλλωστε ο θάνατος αλλάζει πρόσωπα.
Σε καραντίνα μπαίνει η πόλη. Πρωτόγνωρο συναίσθημα για τον οποιονδήποτε από εμάς. Βλέπουμε καταστάσεις πρωτόγνωρες και τόσο παράλογες: παντού αντισηπτικά, ξαφνικούς θανάτους, ανθρωπάκους ντυμένους με εφημερίδες και τσάντες από καταστήματα, σαν να έχουν θαφτεί μέσα σε αυτά, σα να βρίσκονται μέσα σε αυτή την κινούμενη άμμο και πολλά ακόμη. Όλα με γεωμετρική πρόοδο, κάτι που χρησιμοποίησε ο Ιονέσκο, που κι αν θεωρήθηκε πως κάνει αντι-θέατρο, ακολουθεί βαθειές παραδόσεις ξεχασμένες από όλους εμάς, που τον θεωρούμε κούφιο καινοτόμο και ψευτοκουλτουριάρη.
Η αφορμή όλου αυτού του λογίδριου, η παράσταση της θεατρικής ομάδας του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Αχαρνών, που το ανέβασε τη Δευτέρα 25 Ιουνίου στο Θέατρο "Μίκης Θεοδωράκης" στον Προφήτη Ηλία Αχαρνών. Οι δεύτερες ευκαιρίες αφορούν τους ίδιους τους ανθρώπους (οποιουσδήποτε) που τη λαμβάνουν και στην περίπτωση αυτή, την αξίζουν και πρέπει να στηριχτούν από όλους.
Θα σταθώ, όμως, ως πικρόχολος, στην απαράδεκτη στάση του κοινού. Δεν πάσχουμε σε αυτόν τον τόπο, σε αυτούς τους τόπους από θεατρική δράση, αλλά από θεατρικό (κι οποιοδήποτε άλλο) κοινό. Ο χουλιγκανισμός του θεάτρου έχει ριζώσει και βγάζει παρακλάδια μέσα από συνομιλίες για κουτσομπολιά ή ανοιχτά τηλέφωνα ή άσκοπες κινήσεις. Δεν είναι ιδιοτροπία. Η παράσταση είναι μια τελετουργία. Κι όπως υπάρχει ανεξιθρησκεία, έτσι και στο θέατρο μπορεί ο καθένας να πιστεύει όπου θέλει, αλλά όχι να προσβάλλει. Και πιστεύω πως κανένας -κι ειδικά από την ομάδα- δεν περιόρισε την προοπτική του έργου που προσπάθησαν για 3 μήνες, στα στενά όρια μιας βλακώδους σχολικής γιορτής. Όχι! Ανέβηκαν κι απέδειξαν. Στάθηκαν σαν καθρέφτες απέναντι στην ανοησία μας κι εμείς γελούσαμε, γιατί βλέπαμε τα χάλια μας, όπως στη τηλεόραση. Μόνο που αυτός ο τόπος ήταν εδώ και καθόλου μακριά.
Το 7ο Γενικό Λύκειο με τη θεατρική παράσταση "Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω" του Φο, το 4ο Γενικό Λύκειο με τη θεατρική παράσταση "Τελετή" του Μάτεσι, το 2ο Γενικό Λύκειο με τη θεατρική παράσταση "Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω" του Φο, το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας με τη θεατρική παράσταση "Παιχνίδί της Σφαγής" του Ιονέσκο και το 1ο Γενικό Λύκειο με τη θεατρική παράσταση "Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια" του Κασόνα, αποδεικνύουν, ότι το θέατρο είναι εδώ. Κι αν μίλησα μόνο για το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι επειδή το είδα και μόνο αυτό...
Δυο ευχές έχω: α) Να συνεχίσουν τη θεατρική δράση τα σχολεία και β) να δημιουργήσουν μια ένωση και να λειτουργήσουν σε ένα μεγάλο θεατρικό φεστιβάλ ως θεατρικές σκηνές παρασύροντας και τα υπόλοιπα "σιωπηρά" σχολεία και το κοινό, να εκπαιδευτεί να είναι υπομονετικός θεατής και να πάψει να είναι τηλεθεατής.